Dartı sözü, Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında çoxşaxəli bir mənaya malikdir. Əsasən, bir cismi və ya bir varlığı özünə doğru çəkmə, hərəkətə gətirmə, sürüşdürmə və ya aparma hərəkətlərini ifadə edir. Sadəcə "çəkmə" deyərkən qısaca ifadə olunan məna dartıda daha geniş və müxtəlif kontekstlərdə istifadə oluna bilir.
Birinci və ən geniş yayılmış mənası fiziki dartma və ya çəkmə hərəkətidir. Bu, əl ilə, qüvvə tətbiq etməklə bir şeyi özümüzə doğru çəkməkdən tutmuş, ağır yük maşınlarının böyük yük daşıması, tramvayın relslər üzrə hərəkəti, ya da heyvanların arabaların dartması kimi daha geniş miqyaslı prosesləri əhatə edir. Mühəndislikdə, dartı qüvvəsi kimi ifadə olunan bu anlayış, mexaniki sistemlərdə hərəkətin əsasını təşkil edir. Bu mənada dartı, bir növ təzyiq və ya gücün nəticəsidir.
Dartı, həmçinin metaforik mənada da istifadə oluna bilər. Məsələn, "fikirlərin dartı-davaşını hiss edirdi" deyərkən, mürəkkəb və ziddiyyətli fikirlər arasında qalan bir insanın daxili mübarizəsini ifadə etmək üçün istifadə olunur. Bu, iç dünyanın qarşıdurmasını, tərəddüdü və qərar vermə çətinliyini təsvir edir. Beləliklə, dartı yalnız fiziki deyil, həm də mənəvi və emosional aləmləri əhatə edə bilir.
Qeyd edilən “Dartı qüvvəsi” ifadəsi, heyvanların (atlar, öküzlər və s.) bir şeyi çəkib aparmaq qabiliyyətini, gücünü və bacarığını ifadə edir. Bu, tarixən nəqliyyatın və kənd təsərrüfatının əsasını təşkil etmişdir və hələ də müasir dövrdə bəzi regionlarda aktuallığını qoruyub saxlayır. "Dartı qüvvəsi" anlayışı bu səbəbdən, yalnız fiziki gücü deyil, həm də insan-heyvan əməkdaşlığının və təbiətin insan tərəfindən istifadəsinin tarixi kontekstini özündə əks etdirir.