Deyindirmək sözü, Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında geniş məna çalarlarına malik bir feldir. Sadəcə “dedirmək”in sinonimi kimi qəbul edilməməlidir. Çünki “deyinməyə məcbur etmək” mənası ilə yanaşı, daha incə və çox zaman emosional yüklü mənaları da özündə ehtiva edir.
Əsasən, birinin istəmədiyi, ya da gizlətməyə çalışdığı bir şeyi söyləməyə məcbur etmək, açıqlamağa vadar etmək kimi başa düşülür. Bu, təzyiq, təhdid, təsir, ya da ağıllı bir yanaşma vasitəsilə ola bilər. Məsələn, bir şahidi hadisə haqqında danışmağa deyindirə bilərsiniz, ya da bir uşağı sirrini söyləməyə deyindirə bilərsiniz. Hər iki halda da, qarşı tərəfin iradəsinə qarşı bir təsir gücü tətbiq olunur.
Lüğətdəki “icb. Deyinməyə məcbur etmək” ifadəsi, sözün yalnız bir tərəfini əks etdirir. Deyindirmək, həmçinin, bir insanı özünü ifadə etməyə, düşüncələrini, hisslərini, hətta sirlərini açıqlamağa təşviq etmək mənasını da daşıyır. Bu zaman təzyiq elementinə daha az yer verilir, əvəzində incə yanaşma, əmin-amanlıq mühitinə üstünlük verilir. Söhbət zamanı məharətlə suallar vermək, etibar yaratmaq, insanı açılmağa meyilləndirmək də “deyindirən” bir yanaşma olaraq qəbul edilə bilər.
Beləliklə, “deyindirək” sözü, sadəcə məcburiyyət ifadə etməklə yanaşı, ictimai və psixoloji kontekstə görə daha çox məna çalarını özündə birləşdirən, maraqlı və çoxşaxəli bir feldir. Onun istifadəsi, məhz bu çoxcəhətliliyi nəzərə alaraq, diqqətlə seçilməlidir.