Dəfnə (Laurus nobilis) – Qədim dövrlərdən bəri insan həyatında mühüm rol oynamış, ətirli və dadlı yarpaqları ilə tanınan həmişəyaşıl bir bitkidir. Zaqafqaziya, Aralıq dənizi sahilləri və Kiçik Asiya kimi mülayim iqlimli bölgələrdə geniş yayılmışdır. Hündürlüyü 10-18 metrə çata bilən dəfnə ağacı, ya da bəzən kol formasında da rast gəlinir.
Dəfnənin əsasən istifadə olunan hissəsi, ətirli və xarakterik bir acı dadı olan yarpaqlarıdır. Bu yarpaqlar qida sənayesində, xüsusilə də ət, balıq və tərəvəz yeməklərinin ədviyyat kimi istifadə olunur. Onların özünəməxsus aroması yeməklərə xüsusi bir dad və ətir qatır. Bundan əlavə, dəfnə yarpaqları konservləşdirmədə də istifadə olunur, əti və balığı uzun müddət təzə saxlamağa kömək edir.
Ancaq dəfnənin istifadəsi yalnız kulinariya ilə məhdudlaşmır. Qədim yunan mifologiyasında dəfnə ağacı Apollon tanrısının müqəddəs ağacı hesab olunurdu və qədim yunanlarda və Romalılarda qələbə rəmzi idi. Qədim olimpiya oyunlarında qaliblər dəfnə çələngləri ilə təltif olunurdular. Bu ənənə dəfnə ağacının şərəf, şöhrət və qələbə ilə bağlı simvolik əhəmiyyətini vurğulayır.
Müasir dövrdə də dəfnənin müalicəvi xüsusiyyətləri də araşdırılır. Bəzi mənbələr dəfnə yarpaqlarının həzm sistemini yaxşılaşdırdığını, antioksidant təsir göstərdiyini və bəzi iltihab əleyhinə xüsusiyyətlərə malik olduğunu iddia edir. Lakin bu iddiaların elmi əsasları hələ tam olaraq təsdiq olunmayıb və hər hansı müalicə məqsədilə istifadə etməzdən əvvəl mütəxəssislə məsləhətləşmək vacibdir.
Beləliklə, dəfnə sadəcə bir ədviyyat bitkisi deyil, zəngin tarixi və mədəni əhəmiyyəti olan, qədim dövrlərdən bu günədək insan həyatında özünə xüsusi yer tutmuş unikal bir bitkidir.