izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dəhr (ər. دهر‎) sözü Azərbaycan dilində geniş mənada "dünya", "aləm", "kainat" və hətta "təbiət" mənalarında işlənir. Sadəcə "dünya" deməkdən daha çox, dəhr sözü zaman və məkanın sonsuzluğunu, kainatın böyüklüyünü və dərinliyini ifadə edir. Bu, sadəcə gözlə görünən fiziki dünya deyil, eyni zamanda bütün varlıqlar, hadisələr və münasibətlər aləmini əhatə edən daha geniş bir konsepsiyadır.

Klassik ədəbiyyatımızda dəhr sözü tez-tez metaforik mənada işlənir. Məsələn, "dəhrdə oldu mənə dildarü-dilbər bir tüfəng" misalında şair özünün sevgilisini bütün dünyadan üstün tutduğunu, onun sevgisinin kainat qədər geniş və dəyərli olduğunu ifadə edir. Bu, dəhr sözünün sadəcə coğrafi məkan deyil, həm də duyğular və hisslər aləmini əhatə etdiyini göstərir.

Digər tərəfdən, dəhr zamanın sonsuzluğunu da bildirir. Bu mənada, dəhr keçmiş, indiki və gələcəyi əhatə edən bütün zaman ölçüsünü təmsil edir. Beləliklə, dəhr həm məkan, həm də zamanın sonsuzluğunun simvoludur. Bu sonsuzluq içində insanın mövcudluğunun qısamüddətliliyi və dəhrin qüdrəti daha da önə çıxır.

"Dəhrdə etmə iftiraqə həvəs" misalında isə dəhr, insan həyatının keçdiyi, müxtəlif hadisələrin baş verdiyi geniş bir məkan və zaman kimi təsvir olunur. Bu məkanda iftira, nifrət və pisliklərin yayılmasının nə qədər mənasız olduğunu vurgulanır. Beləliklə, dəhr sözü həm möhtəşəmliyi, həm də məsuliyyəti özündə ehtiva edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz