izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dəliqanlı sözü Azərbaycan dilində həddi-büluğa çatmış, yəni cinsi yetkinliyə, fiziki və psixoloji olaraq yetkinlik yaşına çatmış gənc oğlan deməkdir. Sadəcə "gənc oğlan" mənasından fərqli olaraq, "dəliqanlı" sözü bu gəncin artıq uşaq deyil, özünün müstəqil düşüncə və hərəkət qabiliyyətinə malik olduğunu vurğulayır.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "dəli" və "qanlı" sözlərindən törəmə olduğunu görərik. Ancaq bu, sözün mənasını "dəli qanlı" kimi hərfi mənada qəbul etmək doğru olmaz. "Dəli" burada "cəsur", "cəsarətli", "fəal", "həvəsli" mənalarında işlənir. "Qanlı" isə gənclik çağının qızğınlığını, enerjisini, həyata olan həvəs və ehtirasını ifadə edir. Beləliklə, "dəliqanlı" sözü özündə gəncliyin enerjisini, həyata olan qızğın həvəsini, cəsarətini və eyni zamanda təcrübəsizliyinin bir qədər təhlükəli ola biləcəyini əks etdirir.

Sözün istinad olunan nümunədəki ("Səfərin Sibirdən qaçıb, başına özü kimi dəliqanlıları cəm edərək quldurluq etməyi hər yerə yayılmışdır") istifadəsi də bunu təsdiq edir. Burada dəliqanlılar, öz qanlarında qaynayan enerjini doğru istiqamətə yönəldə bilməyərək, quldurluğa əl atmış gənclər kimi təsvir olunurlar. Bu, sözün həm müsbət, həm də mənfi kontekstlərdə işlənə biləcəyini göstərir. Mənfi kontekstdə dəliqanlılar təhlükəli, başdan-ayağa enerji dolu, lakin nəzarətsiz gənclər kimi təsvir oluna bilərlər.

Ümumiyyətlə, "dəliqanlı" sözü Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında özünəməxsus yer tutur və gəncliyin enerjisini, həvəsini, cəsarətini və eyni zamanda təcrübəsizliyini ifadə edən təsviri bir söz olaraq qalır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz