izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Nabaliğ sifəti farsca "na…" (infiks, inkar bildirən ön şəkilçi) və ərəbcə "baliğ" (yetkin, böyümüş, həddi-büluğa çatmış) sözlərindən əmələ gəlmişdir. Əsasən köhnə ədəbi dilin leksikasına aiddir və müasir Azərbaycan dilində daha az işlədilir. Sözün əsl mənası "həddi-büluğa çatmamış" deməkdir. Lakin bu, yalnız fiziki yetkinliyi deyil, həm də hüquqi və sosial baxımdan yetkinlik yaşına çatmayan şəxsi ifadə edir.

Müasir hüquq anlayışında "nabaliq" termini, cinayət və ya mülki məsuliyyət daşıya bilməyəcək yaşda olan şəxsi göstərir. Bu yaş həddi müxtəlif ölkələrin qanunvericiliyində fərqli ola bilər. Azərbaycan Respublikasında, məsələn, müəyyən hüquqi aktlarda 18 yaş, digərlərində isə 16 və ya 14 yaş nabalığ həddi olaraq qəbul edilir.

Misal olaraq, verilən sitatda ("Ərin uşaq deyildi, nabaliğ deyildi, biz onu tovlayıb aparaydıq!") "nabaliq" sözü, şəxsin həm fiziki, həm də mənəvi olaraq yetkin olmadığını, buna görə də müəyyən hərəkətlərə qarşı məsuliyyət daşıya bilməyəcəyini vurğulayır. "Uşaq" sözü ilə yanaşı işlənməsi, mənanı daha da aydınlaşdırır. "Nabaliğ" sözü, əsasən, şəxsin hüquqi və ya sosial baxımdan yetkin olmamasını ifadə etmək üçün, məsələn, "nabaliq uşaq", "nabaliq qız", "nabaliq oğlan" kimi birləşmələrdə işlədilir.

Qeyd etmək lazımdır ki, "nabaliq" sözünün sinonimi kimi "yetkinlik yaşına çatmamış", "həddi-büluğa çatmamış", "uşaq" kimi sözlər işlənə bilər. Lakin "uşaq" sözü daha çox bioloji yaşa, "nabaliq" isə daha çox hüquqi və sosial statusa yönəlib.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz