Dəlitərə (Papaver somniferum) – xaşxaşkimilər fəsiləsinə aid, ikişər lələkvari yarpaqları ilə seçilən, bir illik ot bitkisidir. Bu gözəl, lakin eyni zamanda təhlükəli bitki, min illərdir insan həyatında mühüm rol oynamışdır. Onun göz oxşayan çiçəkləri, müxtəlif rənglərdə – ağ, qırmızı, bənövşəyi və s. ola bilər və əslində bitkinin ən cəlbedici hissəsidir.
Dəlitərənin əsasən, toxumları yeyinti sənayesində istifadə olunur. Toxumlar çörəkçilikdə, şirniyyatçılıqda və salatlara əlavə olaraq geniş tətbiq edilir. Onların xüsusi dadı və qida dəyəri yüksək qiymətləndirilir. Lakin, bitkinin digər hissələri, xüsusilə də qurumuş süd şirəsi (opium), güclü narkotik təsirə malik alkaloidlər ehtiva edir və qətiyyən daxili istifadə üçün təhlükəlidir.
Tarix boyu dəlitərənin tibbi əhəmiyyəti də olmuşdur. Ancaq, opiumun güclü təsiri səbəbindən, onun tibbi tətbiqi yalnız xüsusi təlim keçmiş həkimlərin nəzarəti altında aparılmalıdır. Hazırda, opiumdan əldə edilən bəzi alkaloidlər, xüsusilə də morfin, güclü ağrıkəsici vasitə kimi istifadə olunur, lakin bu da yalnız ciddi tibbi göstərişlərlə və mütəxəssislər tərəfindən nəzarət altında olmalıdır.
Beləliklə, dəlitərə həm faydalı, həm də təhlükəli bir bitkidir. Onun toxumlarının qida dəyəri danılmazdır, lakin digər hissələrinin istifadəsi ciddi təhlükələrə səbəb ola bilər. Bu səbəbdən də, dəlitərə ilə bağlı məlumatlı olmaq və ehtiyatlı olmaq çox vacibdir.