Dəmiryol sözü, Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında dəmir yolu ilə əlaqədar olan hər şeyi əhatə edən geniş məna daşıyır. Sadəcə olaraq "dəmir yolu ilə əlaqədar" deyil, bu sahənin bütün aspektlərini, infrastrukturundan tutmuş, insan resurslarına və hətta onunla bağlı olan konsepsiyalara qədər əhatə edir.
Bir tərəfdən, dəmiryol sözü konkret işçiləri, dəmir yolunda çalışan fəhlələri, mühəndisləri, dispetçerləri və digər peşə sahiblərini ifadə edir. "Dəmiryol işçisi" ifadəsi bu mənanı qısa və dəqiq şəkildə əks etdirir. Bu işçilər, dəmir yolunun səmərəli işləməsi üçün gündəlik fəaliyyətlərdə - qatarların hərəkətinin təmin olunmasından, təmir-bərpa işlərinə qədər - böyük əmək sərf edirlər.
Digər tərəfdən, dəmiryol sözü, dəmir yolu infrastrukturunun özü ilə bağlı olan obyektləri, məsələn, dəmir yol stansiyaları, depo binaları, tunellər, körpülər, siqnallar və digər texniki qurğuları da ifadə edir. Bu mənada, "dəmiryol stansiyası" və ya "dəmiryol körpüsü" kimi ifadələr dəmir yolunun fiziki tərəfini və onun əhəmiyyətini vurğulayır.
Maraqlı bir məqam isə dəmiryol sözünün metaforik istifadəsidir. Bəzən, mürəkkəb və uzun bir prosesin ardıcıl mərhələlərinin təsvirində də "dəmiryol" metaforası işlədilir. Belə ki, bu prosesin hər bir mərhələsi dəmir yolunun bir stansiyası kimi təsəvvür oluna və bu termin həm də müəyyən bir sistemin ardıcıl inkişafını bildirir.
Yekun olaraq, dəmiryol sözü sadə bir termin olmaqdan uzaqdır. O, dəmir yolu sisteminin həm insan, həm də fiziki resurslarını, eləcə də bu sistemin funksiyonal və metaforik mənalarını əhatə edən zəngin məna yükü daşıyır.