Dəngil sifəti, əsasən, rənglərin qarışığı ilə əmələ gələn xırda ləkələr və ya nöqtələr şəklində olan səthi təsvir etmək üçün işlədilir. "Xal-xal", "xallı" sözləri ilə sinonim olsa da, dəngil daha çox müəyyən bir nizam və ya bərabər paylanma təəssüratı yaratmayan, daha təsadüfi və səpələnmiş xalları ifadə edir. Məsələn, dəngil rəngli bir parça, müntəzəm olaraq düzülməmiş, bir-birindən uzaq və yaxın məsafələrdə yerləşən müxtəlif ölçülü və intensivlikdəki xallara malikdir. Bu, "xallı" sözündən fərqli olaraq daha təbii və az nizamlı bir görünüş təəssüratı yaradır.
Dəngil sözünün mənasını daha da genişləndirəcək olursaq, onu yalnız rənglər üçün deyil, həmçinin səthdəki digər kiçik elementlərin səpələnmiş şəkildə yerləşməsi üçün də istifadə etmək olar. Məsələn, dəngil yarpaqlı bir ağac, yarpaqları bərabər şəkildə deyil, təsadüfi olaraq budaqlar üzərində yerləşmiş bir ağacı təsvir edə bilər. Yaxud dəngil daşlı bir yol, kiçik daşların səpildiyi bir yolu bildirə bilər.
Maraqlı bir məqam da odur ki, dəngil sözü bəzən abstrakt mənalarda da işlədilə bilər. Məsələn, dəngil xatirələr, çoxlu sayda, lakin qeyri-müəyyən və qarışıq xatirələri ifadə edə bilər. Bu isə sözün mənasının kontekstə bağlı olaraq genişlənməsini göstərir. Beləliklə, dəngil sadəcə "xal-xal" deyil, daha çox bir səthin nizamsız, təsadüfi və səpələnmiş xüsusiyyətlərini ifadə edən bir söz kimi təsəvvür edilə bilər.