izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dəngil-düngül: Bu söz, əsasən, bitki örtüyünün sıxlığına, ağacların və ya digər bitkilərin yerləşməsinə aid olaraq istifadə olunur. Lüğətlərdə "seyrək, aralı" kimi tərif olunsa da, mənası bundan bir qədər də genişdir. Sadəcə "seyrək" olmaqdan daha çox, bir növ nizamsızlıq, qeyri-bərabər paylanma duyğusu əlavə edir. Ağaclar, kollara və ya digər bitkilərə dəngil-düngül deyildiyi zaman, onların yerləşməsində bir düzensizlik, bir qədər də səliqəsizlik olduğu nəzərdə tutulur. "Seyrək" sözü daha çox say baxımından azlığı vurğulayarkən, "dəngil-düngül" həm sayın azlığını, həm də onların yerləşməsinin qeyri-bərabərliyini ifadə edir.

Misal üçün, "dəngil-düngül ağaclıq" ifadəsi, sıx olmayan, ağacların aralı-aralı, qeyri-bərabər paylandığı bir meşə və ya meşəlik ərazini təsvir edir. Burada ağaclar bir-birinə yaxın deyil, aralarında boşluqlar var və bu boşluqlar da qeyri-bərabər paylanmışdır. Əgər sadəcə "seyrək ağaclıq" desək, ağacların az olduğunu anlarıq, ancaq onların yerləşməsinin necə olduğunu bilmərik. Dəngil-düngül isə bu əlavə məlumatı verir.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "dəngil" və "düngül" sözlərinin hər ikisinin də "dəng" kökünə bağlı olduğu düşünülə bilər. "Dəng" sözü "tərpənməz", "sabit", "möhkəm" mənalarında işlənə bilsə də, bu kontekstdə "səpələnmiş", "dağınıq" mənasını ifadə edir. "Dəngil-düngül" isə bu səpələnmişliyi, qeyri-bərabərliyi artıq bir ifadə ilə vurğulayır.

Nəticə olaraq, "dəngil-düngül" sözü, sadəcə "seyrək" olmaqdan daha çox məna daşıyır. O, yerləşmənin qeyri-bərabərliyi, nizamsızlığı və səliqəsizliyini ifadə edərək, təsviri daha zəngin və təfərrüatlı edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz