izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dənlik sözü Azərbaycan dilində əsasən iki əsas mənada işlənir. Birinci və daha geniş yayılmış mənası taxıl və digər dənli bitkilərin saxlanması üçün nəzərdə tutulmuş qab, anbar və ya bina deməkdir. Bu mənada dənlik, kənd təsərrüfatında əsasən taxıl məhsulunun yığımından sonra qış mövsümünə qədər təhlükəsiz şəkildə saxlanılması üçün xüsusi olaraq inşa edilmiş və ya hazırlanmış quruluşları ifadə edir. Həcmi kiçik ola bilər, məsələn, taxılı bir mövsüm üçün saxlamağa yarayan taxta sandıq, böyük taxıl anbarı da ola bilər. Tarixən, dənliklər müxtəlif formalarda və materiallardan inşa olunmuş, kənd təsərrüfatının inkişaf səviyyəsindən və iqlim şəraitindən asılı olaraq fərqlənmişdir.

Dənliyin ikinci mənası isə dəyirmanların struktur elementini ifadə edir. Bu halda dənlik, dəyirman boğazında, yəni dəyirmanın işləmə prosesində taxılın tədricən öğütücü daşlara düşməsini təmin edən, sərsərə adlanan qutunu və ya hoppanını bildirir. Bu kiçik qutu taxılı dəyirmanın əsas hissələrinə tədricən və sabit bir sürətlə ötürərək, dəyirmanın davamlı və effektiv işləməsinə kömək edir. Dəyirmanın ölçüsündən və növündən asılı olaraq, bu sərsərənin forması və ölçüsü də dəyişə bilər.

Beləliklə, "dənlik" sözü, kontekstə əsasən, həm taxıl saxlamaq üçün qurğuları, həm də dəyirmanın əsas mexanizmlərindən birini ifadə edə bilər. Hər iki mənada da sözün əsasında dənli bitkilərin saxlanması və emalı prosesləri durur, bu da sözün leksik tarixini və mədəni əhəmiyyətini daha aydın göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz