Dərmanlamaq feli, əsasən kənd təsərrüfatı və tibb sahələrində istifadə olunan geniş mənalı bir sözdür. Sadəcə olaraq, bir şeyə müəyyən bir maddənin – adətən kimyəvi preparatların – tətbiq olunması deməkdir. Bu tətbiq üsulu isə çox müxtəlif ola bilər: vurmaq, sürtmək, səpmək və ya hətta maye halda çiləmək.
Kənd təsərrüfatında dərmanlamaq, əkin sahələrini zərərvericilərdən, xəstəliklərdən və alaq otlarından qorumaq məqsədi ilə istifadə olunan pestisidlərin, fungisidlərin və herbisidlərin bitkilərə tətbiq olunması deməkdir. Məsələn, toxumları dərmanlamaq onların cücərməsini təmin edən və ya toxumları zərərvericilərdən qoruyan müəyyən maddələrlə müalicə olunmasını ifadə edir. Meyvə ağaclarının dərmanlanması isə, xəstəlik və zərərvericilərə qarşı mübarizə üçün aparılan müalicə əməliyyatlarını əhatə edir. Bu, həm ağacın özünün, həm də onun meyvələrinin sağlamlığını qorumaq üçün vacib bir prosedurdur.
Tibbdə isə dərmanlamaq daha çox spesifik bir məna daşıyır və müəyyən bir xəstəliyə qarşı müalicəvi preparatların tətbiqini ifadə edir. Ancaq bu mənada, ümumiyyətlə, "müalicə etmək", "dərmandırmaq" kimi daha dəqiq ifadələr üstünlük təşkil edir. Beləliklə, "dərmanlamaq" sözü daha çox kənd təsərrüfatı kontekstində geniş istifadə olunur.
Maraqlı bir məqam da odur ki, "dərmanlamaq" sözünün mənası müəyyən bir kontekstdə "qorumaq", "mühafizə etmək" kimi mənalara da şamil oluna bilər. Yəni, sadəcə kimyəvi preparatların tətbiqindən kənara çıxaraq, hər hansı bir zərərli təsirdən qorumaq üçün edilən hər hansı bir əməliyyat üçün də istifadə edilə bilər.