Dərmək felinin Azərbaycan dilindəki əsas mənası, meyvə, çiçək və digər bitkilərin bir-birini qoparmaq, yığmaq, toplamaq hərəkətini bildirir. Bu, sadəcə bir əməliyyat deyil, həm də təbiətlə sıx əlaqəni, məhsulun yetişməsini gözləməyi və həmin məhsulu diqqətlə, ehtiyatla toplamağı əks etdirir. Alma dərmək, üzüm dərmək kimi ifadələr bu prosesin məhsulun növündən asılı olaraq fərqli tərəflərini vurğulayır.
Lakin "dərmək" felinin mənası daha genişdir və yalnız meyvə-tərəvəz yığımından kənara çıxır. O, həmçinin, müəyyən bir ərazidən nəsə toplamaq, yığmaq mənasında da işlədilə bilər. Məsələn, "daş dərmək", "odun dərmək" kimi ifadələr də bu mənanı təsdiq edir. Belə hallarda "dərmək" felinin mənası "toplamaq", "yığmaq" sözləri ilə sinonim olaraq işlənir, lakin "dərmək" fəaliyyətin daha diqqətli, seçməli xarakter daşıdığını ifadə edir. Əşyaları sistemli şəkildə seçib yığmaq kimi.
Maraqlı bir tərəfi də "dərmək" felinin poetik istifadəsidir. Misal olaraq, verilən nümunədəki "Qızılgülü dərərəm; Pəncərəyə sərərəm; Vəfalı bir yar ol" misrası, "dərmək" felinin sadəcə yığmaqdan kənara çıxaraq, sevgi və bağlılığın incə bir ifadəsini yaratdığını göstərir. Burada qızılgülün dərilməsi, yalnız onun fiziki qoparıb götürülməsi deyil, eyni zamanda, sevgilisinə olan hisslərin gözəlliyinin ifadəsidir.
Nəticə olaraq, "dərmək" felinin mənası sadəcə "toplamaq"dan çox daha çox mənaları özündə cəmləyən zəngin bir leksik vahiddir. O, həm konkret hərəkəti, həm də fəaliyyətin incəliklərini, hətta poetik və simvolik mənaları ifadə edə bilir. Bu, dilin zənginliyini və felin mənalarının kontekstdən asılı olaraq dəyişmə qabiliyyətini əks etdirir.