izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dəva (fars. دوا) sözü Azərbaycan dilində əsasən "müalicə", "dərmə" mənasında işlənir. Ancaq köhnə fars dilindən gələn bu sözün mənası daha geniş və dərindir. Müasir istifadəsindən fərqli olaraq, dəva yalnız fiziki xəstəliklərin müalicəsi deyil, həm də ruhi narahatlıqların, qəm-qüssənin, hətta fəlakətlərin aradan qaldırılması yollarını da ifadə edə bilər. Bu mənada dəva, bir problemin həlli üçün tapılan ən yaxşı yol, effektiv vasitə və ya çarə kimi də başa düşülür.

Atalar sözündəki "Hər dərdin bir dəvası var" deyimi bunun bariz nümunəsidir. Bu söz sadəcə tibbi müalicəni deyil, hər bir çətinliyin, hər bir problemin həllinin mövcud olduğunu bildirir. Yəni, ümidsizlik içində olmaq əvəzinə, problemin həlli üçün axtarış aparmaq lazımdır. Dəva, bu axtarışın nəticəsi, tapılan həll yolu, müalicə və ya çarədir.

Nəzm nümunəsində verilən "Qəm dəfinə camimey dəvadır; Tədbiri-qəm eyləmək rəzadır" misrası isə dəvanın ruhi sağlamlıqla əlaqəsini göstərir. Burada "qəmin dəvası" qəmin özünü aradan qaldırmağın, ona qarşı mübarizə aparmağın yollarını tapmaq, yəni tədbir götürməyi bildirir. Passivlik, qəmin təsirindən boyun əymək isə ("tədbiri-qəm eyləmək rəzadır" – qəm üçün tədbir götürməmək pisdir) mənfi qiymətləndirilir. Beləliklə, dəva yalnız fiziki müalicə deyil, həm də ruhi-mənəvi sağlamlıq üçün əhəmiyyətli bir anlayışdır.

Ümumi olaraq, dəva sözünün mənası müalicədən daha genişdir və hər hansı bir problemin həlli üçün tapılmış effektiv yol və ya vasitəni ifadə edir. Bu, həm fiziki, həm də ruhi sağlamlıq üçün vacib olan bir anlayışdır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz