Dəva (ər.) sözü əsasən "dava" sözünün sinonimi kimi işlənir və həm müalicə, həm də mübarizə mənasını verir. Lüğətlərdə əsasən "müalicə" mənası önə çəkilsə də, klassik ədəbiyyatımızda və xalq yaradıcılığımızda "mübarizə, savaş" mənasında da geniş istifadə olunmuşdur.
Birinci mənası olan "müalicə" əsasən xəstəliklərin sağaldılması üçün istifadə olunan hər hansı bir vasitə, üsul və ya dərmanı ifadə edir. Bu, dərman preparatları, bitki mənşəli dərmanlar, müalicəvi prosedurlar və ya hətta psixoloji terapiya kimi müxtəlif formalarda ola bilər. "Dəva tapmaq" ifadəsi xəstəliyin müalicəsini tapmaq, sağalma yolunu aşkar etmək deməkdir. Misal üçün, "həkim onun xəstəliyinə dəva tapdı" deyə bilərik.
İkinci mənası olan "mübarizə, savaş" isə daha çox köhnə ədəbiyyatda və xalq dilində işlənir. Bu mənada "dəva" sözü bir çətinliyi, bir maneəni aradan qaldırmaq üçün aparılan mübarizəni, müqaviməti bildirir. Misal olaraq, "ədalətsizliyə qarşı dəva aparmaq" və ya "çətinliklərin öhdəsindən gəlmək üçün dəva vermək" ifadələrini göstərmək olar. Bu mənada "dəva" sözü daha çox fəal mübarizəni, qətiyyətli müqaviməti vurğulayır.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, əsasən fars dilindən keçmiş olduğu görünür. Fars dilindəki müvafiq sözün də müalicə və mübarizə kimi ikili mənası vardır. Bu ikili məna, sözün Azərbaycan dilindəki istifadəsinə də öz təsirini göstərmişdir. Misal olaraq verilən şeir parçası da bu ikili mənanı əks etdirir: "Bir əldə tutub tiğini, bir əldə tutub səng; Dəvaya gəlirsə, ona canım də süpərdir." Burada "dəva" sözü həm müalicə (tiğ və səng ilə müalicə) həm də mübarizə (düşmənlə mübarizə) mənalarında istifadə olunmuşdur.