izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dəymiş sifəti, əsasən meyvə və bəzi bitkilər üçün işlədilir və "yetişmiş, yeyilməyə hazır hala gəlmiş" mənasını verir. Sadəcə "yetişmiş" sözündən fərqli olaraq, "dəymiş" daha çox meyvənin dadının tam olaraq əmələ gəldiyini, tam şirələndiyini və optimal yeyilmə vaxtına çatdığını ifadə edir. Beləliklə, "dəymiş alma" demək, sadəcə olaraq böyümüş alma deyil, tam yetişmiş, şirəli və dadlı alma deməkdir.

Misallarımızda olduğu kimi, "dəymiş alça", "dəymiş gavalı" ifadələri bu mənanı aydın şəkildə göstərir. Bu ifadələr sadəcə olaraq alça və gavalı növünün yetişdiyini deyil, həm də onların tam olaraq yeyilməyə hazır olduğunu, dadlarının pik nöqtəsində olduğunu vurğulayır. "Meşənin dəymiş əzgili saralar" misalında isə, əzgilin yetişməsi və yeməyə hazır olması ilə yanaşı, əzgilin rənginin də dəyişərək xarakterik sarı rəng aldığı ifadə edilir.

Maraqlı bir məqam odur ki, "dəymiş" sözü yalnız meyvələr üçün deyil, başqa bitki növləri üçün də, məsələn, misalda verilən "dərilməyib qaralar" ifadəsində olduğu kimi, zoğal üçün də işlədilə bilər. Burada isə "dəymiş" sözü zoğalın tam yetişdiyini, lakin hələ dərilmədiyini bildirir. Bu isə sözün mənasının daha geniş və kontekstə bağlı olduğunu göstərir. "Dəymiş" sözü, bitkinin yetişmə prosesinin son mərhələsini, yeyilmə və ya istifadə üçün optimal vəziyyətini ifadə edən bir termindir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz