izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dıqqı sözü Azərbaycan dilində "dan" felinin məsdər formasından törəmiş bir sözdür və əsasən diqqətlilik, ehtiyatlılıq, həssaslıq və ayıq-sayıqlıq mənalarını ehtiva edir. Sadəcə "diqqət" sözünün sinonimi deyil, daha çox içində həyəcan, narahatlıq və ya gərginlik hissi daşıyır. Yəni, sadəcə bir şeyə diqqət yetirmək deyil, həmin şeyə qarşı xüsusi həssaslıq və ehtiyatla yanaşmaq deməkdir.

Məsələn, "O, dıqqı ilə ətrafa baxdı" cümləsindəki "dıqqı" sözü, sadəcə ətrafa baxmaq deyil, potensial təhlükə və ya maraqlı bir hadisəyə görə ətrafı həssaslıqla müşahidə etməyi ifadə edir. Bu baxımdan, "dıqqı" sözü, "diqqətli olmaq" ifadəsindən daha güclü bir emosional yük daşıyır və insanın daxili vəziyyətini də əks etdirir.

Folklor və ədəbiyyat nümunələrində "dıqqı" sözü tez-tez təhlükəli vəziyyətlərdə, həyəcanlı anlarda və ya gizli bir şeyin axtarışında istifadə olunur. Bu isə sözün sadəcə bir əşyaya diqqət yetirməkdən kənara çıxıb, daha geniş bir kontekstdə istifadə olunduğunu göstərir. "Dıqqı" ilə ifadə olunan diqqət, passiv bir müşahidə deyil, aktiv, həyəcanlı və hətta narahatlıqla müşayiət olunan bir prosesdir.

Beləliklə, "dıqqı" sözü, "diqqətli olmaq"dan fərqli olaraq, daha çox emosional bir rəng daşıyan, konkret bir vəziyyətdə təhlükə və ya həyəcan hissinin müşayiət etdiyi diqqətli olmaq vəziyyətini ifadə edən zəngin bir sözdür. Onun "dan" felindən törəməsi də bu emosional yüklə əlaqədardır, çünki "dan" feli, hərəkətə və ya hərəkətin nəticəsinə yönəlik bir hərəkəti ifadə edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz