Dırmıqlamaq sözü Azərbaycan dilində geniş mənada bir neçə anlamda işlənir. Əsasən, bir şeyin üstünü, səthini barmaqlar, dırnaqlar və ya digər iti əşyalar vasitəsilə qıdıqlamaq, cızmaq, qazımaq kimi hərəkətləri ifadə edir. Bu, müxtəlif kontekstlərdə fərqli nüanslar əldə edə bilir.
Məsələn, bir ağacın qabığını dırmıqlamaq, divarı dırmıqlamaq kimi ifadələrdə fiziki bir təsir nəzərdə tutulur. Bu halda hərəkət səthi zədələyə, cızaya və ya qazıntıya səbəb olur. Əşyanın səthində iz qoymaq, onu cızıqlamaq dırmıqlamağın əsas mənasını təşkil edir.
Lakin, dırmıqlamaq sözü daha məcazi mənada da işlənə bilər. Məsələn, "o, məsələni dırmıqlayır" ifadəsində bir problemin, mövzunun üstündə uzun müddət dayanmaq, hər detalını araşdırmaq, hətta lazımsız detallara vaxt itirmək mənası ifadə olunur. Bu mənada dırmıqlamaq, diqqətlə və incəliklə araşdırmağa bənzəyir, lakin bəzən həddindən artıq incəlik və təfərrüata dalmaq kimi mənfi bir konnotasiya da daşıya bilər.
Həmçinin, "o, səbirini dırmıqlayır" kimi ifadələrdə bir hissin, xüsusilə də səbirin, sinir həddinin sınmaq üzrə olduğunu bildirir. Bu halda dırmıqlamaq sözü, bir şeyin, bir hissin tədricən pozulmasına, həddən artıq sınağa məruz qalmasına işarə edir. Beləliklə, dırmıqlamaq həm fiziki, həm də məcazi mənada geniş məna spektrinə malik çox yönlü bir sözdür.