izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Diametr [yun. διάμετρος (diametros) - diametri] Riyaziyyatda, dairənin mərkəzindən keçərək onu iki bərabər hissəyə bölən düz xətt parçasıdır. Bu parçada yerləşən nöqtələrin hər biri dairənin üzərində yerləşir və bu parçada yer alan hər hansı bir nöqtənin dairənin mərkəzinə olan məsafəsi dairənin radiusuna bərabərdir. Beləliklə, diametr radiusun ikiqatına bərabərdir (d = 2r). Bir dairənin sonsuz sayda diametri ola bilər, çünki hər hansı iki diametrik olaraq əks nöqtəni birləşdirən düz xətt bir diametr təşkil edir.

Diametr anlayışı dairə ilə məhdudlaşmır. Daha geniş mənada, istənilən dairəvi və ya dairəyə oxşar formada olan cisim və ya sahənin (məsələn, kürə, silindr və s.) ən geniş əks nöqtələrini birləşdirən düz xətt parçası da diametr adlanır. Məsələn, kürənin diametri onun mərkəzindən keçən və səthini iki bərabər hissəyə bölən düz xətt parçasıdır. Bu kontekstdə, diametr həm də cismin ölçüsünü göstərmək üçün istifadə oluna bilər. Məsələn, "kürənin diametri 10 sm-dir" ifadəsi kürənin ölçüsünü bildirir.

Diametr anlayışı gündəlik həyatda da geniş istifadə olunur. Məsələn, borunun diametri, avtomobil təkərinin diametri kimi ifadələrə tez-tez rast gəlirik. Bu hallarda diametr cismin əsas ölçülərindən birini ifadə edir və onun funksional xüsusiyyətləri ilə sıx bağlıdır.

Tarixi baxımdan, dairənin və onun elementlərinin, o cümlədən diametrin öyrənilməsi qədim yunan riyaziyyatçıları tərəfindən aparılmışdır. Evklidin "Elementlər" əsərində dairə və onun xüsusiyyətləri ətraflı şəkildə təsvir edilmişdir. Diametr isə dairənin əsas elementlərindən biri kimi bu əsərdə mühüm rol oynayır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz