Dil-dodaq sözü Azərbaycan dilində “ağızdakı dil və dodaqlar” mənasını verir. Bu ifadə sadəcə anatomik bir təsvir deyil, həm də nitq, ünsiyyət və ifadə qabiliyyətimizin əsas elementlərini təcəssüm etdirir. Dil, dad duyğusunun qəbulu ilə yanaşı, nitqin əsas alətidir, dodaqlar isə səslərin formalaşması və aydın şəkildə ifadə olunmasında mühüm rol oynayır. Beləliklə, “dil-dodaq” ifadəsi insanın ünsiyyət qurma qabiliyyətinin simvoludur.
İfadənin məcazi mənası da olduqca maraqlıdır. “Dil-dodağı kilidlənmək” deyimi, insanın müxtəlif səbəblərdən – qorxu, təəccüb, həyəcan və ya digər emosional vəziyyətlərdən – danışmaq qabiliyyətini itirdiyini, sözünü deməyə gücü çatmadığını ifadə edir. Bu vəziyyət, sanki dil və dodaqların bir-birinə yapışması, hərəkətsiz qalması kimi təsvir olunur. Sözün hərfi mənası ilə məcazi mənası arasındakı bu əlaqə, ifadənin təsir gücünü daha da artırır.
Ümumiyyətlə, “dil-dodaq” ifadəsi sadəliyinə baxmayaraq, zəngin məna yükü daşıyan və insanın nitq və ünsiyyət qabiliyyətinin vacibliyini vurğulayan bir termindir. Onun istifadəsi, həm hərfi, həm də məcazi mənada, dilin ifadəlilik və təsir gücünü artırır.