izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kilidlənmək – məchul fel. Bir şeyin kilid vasitəsilə bağlanması, qapanması və ya təhlükəsizliyinin təmin olunması mənasını verir. Bu, sadəcə qapı və ya sandıq kimi fiziki obyektlərin bağlanmasını deyil, həmçinin məcazi mənada müəyyən bir vəziyyətin, prosesin və ya imkanın məhdudlaşdırılmasını, bağlanmasını da əhatə edir.

Birinci, əsas mənası – fiziki kilidlənmədir: Qapı, pəncərə, sandıq və ya digər əşyaların kilid vasitəsilə bağlanması. Bu, təhlükəsizlik, gizlilik və ya mühafizə məqsədi daşıyır. Misal üçün, "Qapı kilidlənmişdi" ifadəsi qapının kilidli olduğunu, yəni açılmasının mümkün olmadığını göstərir. "Evin qapısı xaricdən kilidlənmişdi" ifadəsi isə əlavə olaraq kilidin kim tərəfindən və haradan vurulduğunu da dəqiqləşdirir. Bu, hekayə və ədəbiyyat əsərlərində müəyyən bir gərginliyi, əsərin süjet xəttini irəlilətməyə kömək edə bilər.

İkinci, daha az istifadə olunan, ancaq məcazi mənası – məhdudlaşma, bağlanma və ya bloklanmadır. Bu mənada, kilidlənmək bir prosesin, vəziyyətin və ya imkanın məhdudlaşdırılmasını ifadə edə bilər. Məsələn, "Hesab kilidlənmişdi" ifadəsi hesaba girişin müvəqqəti olaraq məhdudlaşdırıldığını göstərir. Yaxud "Trafik qəza səbəbindən kilidlənmişdi" deyəndə, yolun bağlanmasını, hərəkətin qarşısının alınmasını ifadə edir. Belə hallarda, "kilidlənmək" sözü vəziyyətin statik və ya dinamik olmasından asılı olmayaraq, prosesin maneə ilə qarşılaşdığını bildirir.

Ümumiləşdirərək demək olar ki, "kilidlənmək" sözü həm konkret, həm də abstrakt mənalarda istifadə oluna bilər və bu, onun dilçilik baxımından zənginliyini göstərir. Həm də bu sözün istifadəsi kontekstdən asılı olaraq müxtəlif əhval-ruhiyyə və duyğuları ifadə edə bilər: təhlükəsizlik hissi, narahatlıq, məhdudiyyət və s.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz