izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dişqarı sözü, Azərbaycan dilinin qədim leksikasına aid olub, müasir Azərbaycan dilindəki "dışarı" sözünün köhnəlmiş, arxaik formasıdır. "Dı" şəkilçisi ilə "şqarı" kökünün birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Bu kök, məkanda kənarda, xaricdə olmaq mənasını ifadə edir.

Müasir dilin təmizliyini qorumaq üçün "dişqarı" sözü ədəbi dildə nadir hallarda işlənir və əsasən, folklor nümunələrində, qədim ədəbi əsərlərdə, dialektlərdə rast gəlinir. Əsərlərdə istifadə olunması, ədəbi üsluba xüsusi bir kolorit, tarixi fon bəxş edir və oxucuya hadisələrin keçmiş zamanlarda baş verməsini daha aydın şəkildə çatdırır.

Misal olaraq, verilən şeir parçasında "Əhali bir-bir komalarından dişqarı çıxıb…" ifadəsi, əhalinin evlərindən, yataq otaqlarından (komalarından) kənara, xaricə, açıq havaya çıxmasını daha rəmzi və obrazlı şəkildə ifadə edir. "Dışarı" sözü ilə müqayisədə "dişqarı" sözü daha köhnəlmiş, daha təntənəli və tarixi bir atmosfer yaradır.

Ona görə də, "dişqarı" sözü sadəcə "dışarı"nın sinonimi deyil, həm də müəyyən bir tarixi və ədəbi kontekstin göstəricisidir. Onun istifadəsi yazıçının dil ustalığını, tarixi mədəniyyətə bələdliyini və əsərinə xüsusi bir zəriflik qatmasını əks etdirir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz