izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dişli: Sifət. Bir əşyanın səthində, kənarında və ya üzərində dişlər, çıxıntılar, çıxıntılı hissələr olması ilə xarakterizə olunur. Bu dişlər, müxtəlif mexanizmlərdə bir-biri ilə qarşılıqlı təsirə girərək, fırlanma hərəkətinin ötürülməsini, sürətin və ya qüvvənin dəyişdirilməsini təmin edir. "Dişli" sözü, obyektin forma və funksiyasını eyni vaxtda ifadə edərək, onun mexaniki xüsusiyyətlərini ön plana çıxarır.

Məna çalarları: Dişli sözü sadəcə "dişləri olan" demək deyil, daha çox mexaniki bir funksiyanı ifadə edir. Dişli çarx, dişli təkər, dişli ötürücü kimi ifadələrdə istifadə olunduqda, həmin əşyanın fırlanma hərəkətinin ötürülməsindəki rolunu vurğulayır. Dişlərin forması, ölçüsü və sayı həmin mexanizmin səmərəliliyini, gücünü və sürətini müəyyən edir. Məsələn, "dişli çarx" deyəndə, iki və ya daha çox dişli çarxın bir-biri ilə qarşılıqlı təsirini və enerji ötürülməsini təsəvvür edirik.

Misallar: Dişli anlayışı texnikanın müxtəlif sahələrində, xüsusilə də maşınqayırmada geniş istifadə olunur. Saat mexanizmlərindən tutmuş, ağır sənaye avadanlıqlarına qədər çox sayda cihaz və maşın dişli ötürmə sistemlərindən istifadə edir. Mühərrikin gücünün təkərlərə ötürülməsi, konveyerlərin işləməsi, dəzgahların hərəkəti və sairə dişli mexanizmlər vasitəsilə həyata keçirilir. Hətta adi bir qayçı da sadə bir dişli mexanizm hesab oluna bilər.

Tarixi aspekt: Dişli mexanizmlərin tarixi qədim zamanlara gedib çıxır. Su təchizatı sistemləri, su dəyirmanları və sairə qurğularda dişli sistemlərdən istifadə olunması məlumdur. Zaman keçdikcə, dişli texnologiyaları inkişaf edərək, daha mürəkkəb və dəqiq mexanizmlərin yaradılmasını təmin etmişdir. Müasir texnologiyalarda isə dişli sistemlərin dizaynı və istehsalı xüsusi dəqiqlik və yüksək texnologiyalar tələb edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz