Divan₄ (fars. دِيوان) sözü Azərbaycan dilində əsasən "məşvərətçi orqan" mənasında işlənir. Lakin bu tərif, sözün zəngin tarixi və funksiyalarını tam əhatə etmir. "Divan" termini, fars dilindən gələrək, əslində "yazı", "qeydlər kitabı", "siyahı" kimi mənaları da özündə cəmləşdirir. Türkiyə sultanlığında istifadə olunan məşvərətçi orqan kimi mənası, bu daha geniş mənaların bir təzahürüdür.
Sultanlıq divanları, sadəcə məşvərət məclisi deyildi; onlar dövlətin əsas idarəetmə orqanlarından biri idi. Burada dövlət məsələləri müzakirə olunur, qanunlar qəbul edilir, ədalət işləri həll edilir, vəzifələrə təyinatlar aparılırdı. Divanın üzvləri, sultan tərəfindən seçilən vəzifəli şəxslərdən ibarət idi və onlar müxtəlif sahələrdə ixtisaslaşmış mütəxəssislər ola bilərdilər.
Divan sisteminin quruluşu və fəaliyyəti zamanla dəyişmişdir. Fərqli dövr və sultanların hakimiyyətində divanın səlahiyyətləri və tərkibi dəyişə bilərdi. Bəzi hallarda divanın qərarları sultan tərəfindən rədd edilə bilsə də, ümumilikdə divan sultanın siyasi qərarlarında əhəmiyyətli rol oynayırdı. Divanın əhəmiyyətini, onun dövlət işlərinin idarə olunmasında və sultanın məsləhətçiləri kimi rolunu vurğulamaq vacibdir.
Maraqlı bir məqam da odur ki, "divan" termini yalnız dövlət idarəsi ilə məhdudlaşmır. Ədəbiyyatda şeirlər toplusuna da "divan" deyilir. Bu isə sözün əslində "toplama", "cəmləmə" mənalarını da özündə əks etdirdiyini göstərir. Beləliklə, "divan" sözünün tarixi, mədəni və siyasi baxımdan əhəmiyyətini dərk etmək üçün onun çoxşaxəli mənalarını nəzərə almaq lazımdır.