izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Rəd sözü Azərbaycan dilində köhnəlmiş bir sözdür və əsasən göy gurultusunu ifadə edir. Ərəb mənşəli olub (رعد - ra'd), klassik ədəbiyyatımızda daha çox rast gəlinir. Müasir Azərbaycan dilində "ildırım", "gurultu", "səs-küy" kimi sözlər onun yerini tutmuşdur. Lakin "rəd" sözü sadəcə "göy gurultusu"nun səsini deyil, həm də bu səsin yaratdığı təsiri, gücünü, qorxunc təbiət hadisəsini ifadə edir. Müasir dillərdəki ekvivalentlərinin əksəriyyəti yalnız səsə fokuslansa da, "rəd" sözü göy gurultusunun bütün təsirini özündə ehtiva edir.

Qrammatik baxımdan "rəd" isimdir və cümlədə müxtəlif hallarda işlənə bilər. Məsələn:

"Qaranlıq göydən rəd eşidildi." - Bu cümlədə "rəd" isim kimi, həmlə halında işlənib və göy gurultusunun səslənməsini bildirir.

"Rədin gücü hər şeyi titrədirdi." - Bu cümlədə "rəd" isim kimi, mənsub halında işlənib və göy gurultusunun gücünü, təsirini ön plana çıxarır.

"Rəddən qorxan uşaqlar evə sığındılar." - Bu cümlədə "rəd" isim kimi, mənsub halında işlənilib və göy gurultusunun insanlarda yaratdığı qorxu hissinə işarə edir.

Beləliklə, "rəd" sözü sadəcə bir leksik vahid deyil, həm də tarixi, mədəni və emosional bir yük daşıyır. Onun köhnəlmiş olması onun əhəmiyyətini azaltmır, əksinə, dilin zənginliyini və tarixi inkişafını göstərir. Müasir Azərbaycan ədəbiyyatında istifadəsinə az rast gəlinməsinə baxmayaraq, dil tarixi və leksikası baxımından öyrənilməsi vacibdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz