Doğrulanma: "Doğrulanmaq" fellərinin törəməsi olan bu termin, bir iddianın, məlumatın, nəticənin və ya hadisənin həqiqətə uyğunluğunun təsdiqini, yəni doğruluğunun sübut edilməsini bildirir. Sadəcə bir şeyin doğru olduğunu söyləməkdən daha çox, bu proses müəyyən dəlillərə, sübutlara və yoxlamalara əsaslanır. Doğrulanma, elmi araşdırmalardan tutmuş gündəlik həyatımızdakı qərarlara qədər müxtəlif sahələrdə əhəmiyyətli rol oynayır.
Doğrulanmanın dərəcəsi müxtəlif amillərdən asılıdır. Məlumatın mənbəyi, əldə edilmə üsulu, sübutların gücü və təsdiqedici tərəflərin sayı doğrulanmanın etibarlılığını müəyyən edir. Məsələn, elmi bir nəticənin doğrulanması üçün təkrarlana bilən təcrübələr, geniş miqyaslı araşdırmalar və nəzarət qrupları ilə dəstəklənməsi vacibdir. Gündəlik həyatda isə bir məlumatın doğrulanması üçün bir neçə mənbəyə istinad etmək, müstəqil yoxlamalar aparmaq və sağlam şübhə ilə yanaşmaq tövsiyə olunur.
Doğrulanma prosesi həm də fərqli sahələrdə fərqli metodlar tətbiq edilməsini tələb edir. Məsələn, tarixi hadisələrin doğrulanması üçün arxeoloji tapıntılar, yazılı mənbələr və şahid ifadələrinə əsaslanılır. Proqramlaşdırmada isə kodun doğrulanması testlər və debugging vasitələri ilə həyata keçirilir. Beləliklə, doğrulanma həm obyektiv, həm də subyektiv amillərdən təsirlənə bilən mürəkkəb bir prosesdir.
Maraqlı bir nüans kimi, bəzi hallarda tam bir doğrulanma mümkün olmaya bilər. Tarixi hadisələr kimi bəzi məsələlərdə bütün sübutları əldə etmək mümkün olmaya bilər və mövcud sübutlara əsasən yalnız ehtimal səviyyəsində bir doğrulanmadan danışmaq olar. Bu səbəbdən də kritik düşüncə və məlumatın dəyərləndirilməsi bacarığı hər zaman vacibdir.