Dolanacaq sözü Azərbaycan dilində yaşamaq üçün lazım olan maddi və mənəvi şəraitləri, güzəranı, məişəti, keçinmək üçün olan vasitələri və ümumiyyətlə, həyat tərzinin maddi tərəfini ifadə edir. Bu, sadəcə gündəlik qida, geyim və sığınacaqdan ibarət deyil, həm də daha geniş bir konsepsiyanı əhatə edir. Dolanacaq, fərdi və ya ailənin iqtisadi vəziyyətini, yaşayış səviyyəsini, rifahını göstərən bir göstəricidir.
Sözün mənası müasir dövrdə də köhnə mənasını qoruyub saxlayaraq genişlənib. İnsanların yaşadığı yerin, əşyalarının, əmlakının, maliyyə vəziyyətinin, işinin və sosial statusunun bir göstəricisi olaraq qalır. Ancaq, "dolanacaq" sadəcə maddi cəhətləri deyil, həm də psixoloji və sosial amilləri əhatə edir. Məsələn, rahat və təhlükəsiz bir mühitdə yaşamaq da "yaxşı dolanacaq" ifadəsinə daxildir.
Mirzə Fətəli Axundzadənin əsərlərində istifadə olunan "dolanacaq" sözünün kontekstini nəzərə alaraq, o dövrün sosial-iqtisadi həyatının gerçəkliklərini daha yaxşı başa düşə bilərik. Onun əsərlərindəki "dolanacağımızın eynindən və məişətimizin özvahəsindən" ifadəsi, həmin dövrün insanlarının gündəlik həyat tərzini, maddi imkanlarını və sosial problemlərini əks etdirir. Bu baxımdan, "dolanacaq" sözü tarixi kontekstdə də mühüm bir anlayışdır.
Nəticə olaraq, "dolanacaq" sözü sadə bir mənadan daha çox, insanın həyatının bütün tərəflərini əhatə edən mürəkkəb bir konsepsiyanı təmsil edir. Bu, həm maddi, həm də mənəvi rifahın, rahatlığın və təhlükəsizliyin simvoludur. Həm də tarixi kontekstdə o dövrün sosial-iqtisadi həyatını anlamaq üçün dəyərli bir açardır.