Doluxmaq və doluxsamaq felləri, əsasən, bir şeyin başqa bir şeylə tamamən və ya qismən örtülməsini, doldurulmasını, içinin dolmasını ifadə edir. Lakin bu iki fel arasında incə bir məna fərqi mövcuddur. "Doluxmaq" daha çox fiziki bir prosesi, bir qabın, boşluğun, ərazinin bir şeylə dolmasını ifadə edir. Məsələn, "Qab su ilə doldu", "Bağ çiçəklərlə doldu" kimi cümlələrdə "doluxmaq" feli istifadə olunur. Bu prosesdə aktiv bir iştirakçı olmaya bilər, sadəcə bir şeyin digərini doldurması nəticəsində baş verir.
"Doluxsamaq" isə "doluxmaq"dan daha geniş mənaya malikdir və həm fiziki, həm də məcazi mənada istifadə oluna bilər. Fiziki mənada "doluxmaq"la eyni mənada işlənsə də, daha çox sıxlıq, sıxışma, üst-üstə düşmə mənasını verir. Məsələn, "Ərazilər qaçqınlarla doluxdu" cümləsində insanların sıx yerləşməsi, sıxlığı vurğulanır. "Doluxsamaq" feli, həmçinin, məcazi mənada da işlədilərək, bir şeyin hər hansı bir keyfiyyətlə, hisslə, duyğu ilə dolmasını, bürünməsini ifadə edə bilər. Məsələn, "Ürəyim sevinclə doluxdu", "Ev xoş ətirlə doluxdu" kimi cümlələrdə hisslərin və ətirin müəyyən bir məkanı bütövlüklə əhatə etməsi və onun keyfiyyətini dəyişməsi vurğulanır.
Beləliklə, "doluxmaq" daha çox konkret və fiziki bir prosesi ifadə edərkən, "doluxsamaq" həm konkret, həm də abstrakt hadisələri, həm fiziki doldurulmanı, həm də mənəvi, duyğu dolu bir vəziyyəti ifadə etmək üçün istifadə oluna bilər. "Doluxsamaq" sözünün mənası "doluxmaq"a nisbətən daha geniş və rəngarəngdir, daha çox emosional yüklə ifadə olunur.