izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dönək sözü Azərbaycan dilində əsasən "dəyişkən", "sədaqətsiz", "imanı zəif", "fikri dəyişən" kimi mənalarda işlənir. Lüğətlərdə sadəcə "dönük" sözünün sinonimi kimi qeyd olunsa da, "dönək" daha çox mənfi bir kontekstdə, xüsusilə də əxlaqi baxımdan qeyri-sabit insanları təsvir etmək üçün istifadə olunur. Bu, sadəcə fikrində dəyişiklik etməkdən daha çox, əqidə, rəy, və ya münasibətlərdəki qeyri-sabitliyi, əsasən də öz mənafeyinə görə tərəf dəyişməyi ifadə edir.

Mirzə Cəlil Cavidin misrasında göstərildiyi kimi, "Dönəkdir" ifadəsi bir insanın əqidəsindəki zəifliyi, və ya ədalətsizliyə qarşı mübarizədəki sarsılmazlığının olmamasını ifadə edir. "Qəhrəman" kimi təqdim olunan birinin "dönək" olması, böyük bir mənfi xarakteristikadır. Bu, qəhrəmanın əslində görünüşdə qəhrəman olduğunu, lakin əslində əxlaqsız və prinsiplərdən uzaq olduğunu göstərir.

Maraqlıdır ki, "dönək" sözü fiziki hərəkətlə əlaqəli "dönmək" felindən törəsə də, məcazi mənasında tamamilə əks bir anlayışı ifadə edir. Fiziki dönmə hərəkəti təkrarlanan bir prosesdir, halbuki "dönək" insanın qeyri-sabitliyinə, dəyişkənliyə, dəyişən situasiyalara uyğunlaşmaq üçün prinsiplərini asanlıqla tərk etməsinə işarə edir. Bu, etibarın itirilməsinə və mənfi qiymətləndirilməyə səbəb olur.

Beləliklə, "dönək" sözü sadəcə bir sinonim olaraq deyil, daha çox mənfi bir konnotasiya daşıyan, əxlaqi keyfiyyətlərdən məhrum insanları təsvir edən bir termindir. O, fikir və əqidə sabitliyinin olmamasını, öz mənafeyini hər şeydən üstün tutmağı ifadə edən güclü bir ifadədir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz