Dövrləşmək felinin Azərbaycan dilindəki əsas mənası, ayrı-ayrı dövrlərə bölünmək, parçalanmaq, və ya zaman kəsiyinin müəyyən fasilələrə ayrılmasıdır. Bu, sadəcə bir zaman diliminin bölünməsini deyil, həm də bu bölünmənin nəticəsində yaranan fərqli mərhələlərin, dövrün, ya da fazaların mövcudluğunu ifadə edir. Misal üçün, tarixi dövrləşmək tarixin müxtəlif mərhələlərə, məsələn, qədim dövr, orta əsrlər, yeni dövr kimi bölünməsini ifadə edir.
Dövrləşmə prosesi müxtəlif sahələrdə özünü göstərir. Təbiətdə mövsümlərin dövrləşməsi, geoloji dövrlərin ardıcıllığı, bitkilərin inkişaf mərhələləri bunun bariz nümunəsidir. İctimai həyatda isə iqtisadi inkişaf dövrələri, siyasi sistemlərin dəyişməsi, mədəniyyət tarixinin müxtəlif mərhələləri “dövrləşmə” anlayışını daha aydın şəkildə izah edir. Hər bir dövr özünəməxsus xüsusiyyətləri, hadisələri və inkişaf xətləri ilə səciyyələnir.
Dövrləşmə, eyni zamanda, dəyişiklik və təkamül proseslərini də əks etdirir. Hər bir dövr əvvəlki dövrün davamı və eyni zamanda yeni bir başlanğıcdır. Bu, davamlılıqla dəyişikliyin dialektik vəhdətini göstərir. Bir dövr başa çatdıqda, onu yeni bir dövr əvəz edir və bu proses təbiətdə, cəmiyyətdə və insan həyatında fasiləsiz davam edir. Dövrləşmənin tədqiqi müxtəlif elmi fənlər üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir və dünyanı dərk etməyimizdə vacib rol oynayır.
Maraqlı bir məqam kimi, “dövrləşmə” anlayışı bəzi hallarda dövri prosesləri, yəni müəyyən bir vaxtdan sonra özünü təkrarlayan hadisələri də ifadə edə bilir. Məsələn, iqlim dəyişiklikləri, günəş fəallığı, bəzi bioloji proseslər də dövri xarakter daşıyır və dövrləşmə anlayışı ilə əlaqələndirilə bilər. Lakin bu halda "dövrilik" anlayışı daha uyğun gəlir.