izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Duru: Sifət. Əsas mənası maye halında olmaq, su kimi axıcı və sıyıq olmaqdır. Bu, maddənin fiziki xüsusiyyətini ifadə edir və "axıcı", "sıyıq", "mayə" kimi sözlərlə sinonimdir. "Duru yanacaq" deyərkən, yanacağın maye və axıcı halda olduğunu, "duru palçıq" deyərkən isə palçıqdakı su nisbətinin yüksək olduğunu, onun sulu və axıcı olduğunu nəzərdə tuturuq. "Duru xörək" ifadəsi isə, xörəyin həddən artıq sulu, maye və sıyıq halda olduğunu bildirir.

Lakin "duru" sözünün mənası sadəcə fiziki xüsusiyyətlərlə məhdudlaşmır. Metaforik mənada da istifadə edilə bilər. Məsələn, "duru su" deyəndə sadəcə maye halındakı suyu deyil, eyni zamanda saf, təmiz, çirklənməmiş suyu da nəzərdə tuta bilərik. Bu mənada "duru" sözü "təmiz", "saf", "aydın" kimi sözlərlə sinonim ola bilər. Beləliklə, "duru düşüncə", "duru səma", "duru nəzər" kimi ifadələr, müvafiq olaraq, saf, aydın düşüncəni, aydın, buludsuz səmanı və aydın, kəskin görməni ifadə edir.

Maraqlıdır ki, "duru" sözü bəzən emosional və ya incəsənət xarakterli mənalarda da istifadə olunur. Məsələn, "duru səs" ifadəsi xoş, aydın, səliqəli səsi, "duru gözəllik" isə təbii, sadə, süni əlavələrsiz gözəlliyi bildirə bilər. Bu isə "duru"nun sadəcə fiziki xassəni deyil, həm də keyfiyyəti, təmizliyi və saflığı ifadə etmə qabiliyyətini göstərir.

Qısacası, "duru" sözü maye və axıcı olmaqdan əlavə, təmizlik, aydınlıq, safliq, sadəlik və xoşluq kimi mənaları da özündə ehtiva edən zəngin bir leksik vahiddir. Onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilsə də, əsasında həmişə təmizlik və aydınlıq ideyası dayanır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz