izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dümərdi (fars. kökləri olan bir söz) Azərbaycan dilində köhnəlmiş bir sözdür və əsasən iki nəfər üçün nəzərdə tutulmuş payı, yeməyi və ya hissəni bildirir. Lüğətlərdə sadəcə "ikiadamlıq" kimi tərcümə olunmasına baxmayaraq, bu məna tam əhatəli deyil. Çünki "dümərdi" sadəcə miqdarı deyil, həm də yeməyin paylanma formasını, ortaq bir qabda paylaşılmasını ifadə edir. Müasir dilə daha uyğun olaraq, "dümərdi" "iki nəfərlik pay", "iki nəfərə bölünmüş yemək", və ya "iki nəfər üçün kifayət edən miqdar" kimi izah edilə bilər.

Misal olaraq, verilən sitatda ("Ağa Mərdan:] Ağa Kərim, bizim nökərlərdən birisini göndər, bazardan çilovpəzdən 4 nəfər üçün dörd dümərdi boşqabda yanı...") "dörd dümərdi boşqab" ifadəsi, dörd nəfər üçün, iki nəfərlik iki fərqli boşqabda yeməyin paylanacağını göstərir. Yəni, hər iki nəfər üçün ayrı-ayrı, bir boşqabda yemək olacaq. Bu, yeməyin həm miqdarını, həm də təqdim formasını ifadə edir. Beləliklə, "dümərdi"nin yalnız "ikiadamlıq" mənasıyla kifayətlənmək sözün incəliklərini tam əks etdirmir.

Maraqlı bir məqam da odur ki, "dümərdi" sözünün istifadəsi, həm də qonaqpərvərliyin və ortaq paylaşmanın bir göstəricisi ola bilər. Yəni, yeməyin ortaq bir qabda paylaşılması, birlik və dostluğun simvolu kimi qəbul edilə bilər. Bu baxımdan, "dümərdi"nin tarixi və mədəni kontekstinə dair araşdırmalar, sözün tam mənasını daha dərindən başa düşməyə kömək edə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz