Gəmə sözü Azərbaycan dilində çoxmənalı söz olub, əsasən iki əsas mənada işlənir:
1. Dərzin yarısı, yarımdərz: Bu mənada gəmə, bir parça toxumanın, məsələn, paltarın, xalçanın və ya digər toxunma materiallarının, tam bir ədəd olmaqdan daha kiçik, yarı ölçülü hissəsini bildirir. Əvvəllər, xüsusilə də əl ilə tikiş zamanı, materialın qənaəti üçün və ya müəyyən bir dizaynı yaratmaq üçün gəmələrdən istifadə olunardı. Məsələn, bir paltarın ətəyini iki gəmədən tikərək hazırlamaq olar. Bu istifadədə "gəmə bağlamaq" ifadəsi, iki gəməni bir-birinə tikişlə birləşdirmək mənasını verir. Bu, sadəcə tikiş deyil, əslində iki parçanın vəhdət halında birləşdirilməsidir, dəqiq və ustalıq tələb edən bir işdir.
2. Kiçik ot tayası, tayacıq: Bu, gəmə sözünün daha az yayılmış, lakin maraqlı bir mənasıdır. Bu mənada gəmə, kiçik ölçülü, incə və əsasən otlardan hazırlanmış bir növ səbət və ya tayanı bildirir. Bu kiçik səbətlər, ümumiyyətlə, meyvə, giləmeyvə və ya digər kiçik əşyaların toplanması və daşınması üçün istifadə olunardı. Torpaqdan çıxarılan otlar ilə hazırlandığından, gəmənin forması və ölçüsü müxtəlif ola bilərdi. Bu istifadədə, gəmə sözü, kənd həyatının və təbiətlə olan bağlılığın bir simvoludur. Kənd təsərrüfatında və ya bağçılıqda əldə edilən kiçik məhsulların toplanması və daşınmasında praktik bir funksiyanı yerinə yetirirdi.