Gərək sözü Azərbaycan dilində geniş mənada istifadə olunan bir köməkçi feldir və əsasən zəruriliyi, vacibliyi, məcburiliyi ifadə edir. Lüğətlərdə "gərəkdir", "lazımdır" kimi mənalarla izah olunsa da, bu izah onun bütün imkanlarını əhatə etmir. Gərək, sadəcə bir şeyin edilməsinin vacibliyini deyil, həm də onun ehtimalını, mümkünlüyünü, hətta bəzən əmr və ya xahiş xarakterini də özündə ehtiva edə bilər.
Birinci mənası, yəni "lazımdır", "vacibdir", cümlədə xəbər funksiyasını yerinə yetirir. Məsələn, "Bu işi gərək tez bitirək" cümləsində "gərək" sözü işin sürətli bitməsinin zəruriliyini vurğulayır. Bu mənada "məcburiyyət", "zərurət", "ehtiyac" sözləri ilə sinonimdir.
Lakin "gərək" sözünün daha incə nüansları da mövcuddur. Məsələn, "Sabah gərək yağış yağsın" cümləsində "gərək" bir ehtimal ifadə edir. Bu halda "ola bilər ki...", "yəqin ki..." ifadələri ilə əvəz oluna bilər. Bu, "gərəyin" proqnoz, ehtimal ifadə etmə qabiliyyətini göstərir.
Digər bir tərəfdən, "Gərək gedəsən!" cümləsində "gərək" sözü əmr və ya qəti xahiş xarakteri daşıyır. Bu zaman "getməlisən!", "getməyiniz lazımdır!" kimi ifadələrlə sinonimdir, lakin daha yumşaq və incə bir üslubda ifadə olunur.
Beləliklə, "gərək" sözü sadə bir "lazımdır"dan daha çox şey ifadə edir. Onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişir və zəruriliyi, ehtimalı, əmri və ya yumşaq xahişi ifadə edə bilər. Bu da onu Azərbaycan dilinin zəngin leksik ehtiyatının əyani təzahürü kimi səciyyələndirir.