Gərəkli sifəti, əsasən bir şeyin vacibliyini, lazım olduğunu, əhəmiyyət kəsb etdiyini ifadə edir. Yalnız "lazımlı" sözünün sinonimi olmaqdan kənara çıxaraq, daha çox daxili bir ehtiyacı, zəruriliyi vurğulayır. Bir şeyin gərəkli olması onun sadəcə olaraq arzuolunan deyil, həm də vacib, hətta bəzən əvəzolunmaz olduğunu göstərir.
"Lazım", "gərək", "zəruri" sözləri ilə sinonim olsa da, "gərəkli" bunlardan fərqli olaraq daha dərin bir bağlılıq, ayrılmaz bir hissə olma hissini əks etdirir. Məsələn, bir şeyin "lazım" olması onu yerinə yetirməyin məsləhət olduğunu, "gərəkli" olması isə onun əhəmiyyətini, olmamasının nəticələrinin ciddi olacağını bildirir. Zərurilik daha çox təcili bir ehtiyacı ifadə edərkən, gərəklilik isə daha çox uzunmüddətli, əsaslı bir vacibliyi bildirir.
Misal olaraq verilən cümlədə ("Nəçiliyim kimliyimdən gərəkli imiş…") şəxsin öz kimliyinin təşkilində, özünün formalaşmasında nəçiliyinin (yəni mənşəyinin, kökünün) böyük əhəmiyyətə malik olduğunu, əvəzolunmaz olduğunu vurğulayır. Bu, sadəcə olaraq nəçiliyin "lazım" olması deyil, onun kimlik quruluşunun əsasını təşkil etməsini, onun olmadan kimliyin tamlığının mümkün olmamasını göstərir. Yəni "gərəkli" burada daxili, əsaslı, ayrılmaz bir əlaqəni ifadə edir.
Beləliklə, "gərəkli" sözü sadəcə bir ehtiyacı ifadə etməklə kifayətlənməyib, bu ehtiyacın dərinliyini, əhəmiyyətini, hətta ayrılmazlığını vurğulayan daha zəngin bir mənaya malikdir. Onun "lazım", "zəruri" və digər sinonimlərdən fərqlənməsi də məhz bu məna çalarındadır.