izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Gəzişmək sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində əsasən "gəzinmək" sözünün sinonimi kimi izah olunsa da, arasında incə bir fərq vardır. Sadəcə bir yerdən bir yerə getmək hərəkətini deyil, daha çox məqsədsiz, ətrafa baxaraq, ara-sıra dayanaraq, yalnızca hərəkət etmək həvəsindən irəli gələn bir hərəkəti ifadə edir. Gəzinmək, daha çox müəyyən bir məqsəd, plan və ya marşrut əsasında hərəkət etmək deməkdir. Gəzişmək isə daha az planlı, daha sərbəst, spontan və ətrafı kəşf etməyə yönəlmiş bir hərəkətdir.

Misal olaraq, "parkda gəzinmək" deyərkən, müəyyən bir yol boyunca, bəlkə də xüsusi bir yerə çatmaq məqsədi ilə hərəkət etdiyimizi ifadə edirik. Ancaq "parkda gəzişmək" dedikdə, sadəcə parkda ətrafa baxaraq, istədiyimiz kimi gəzib-dolaşdığımızı, heç bir konkret məqsəd güdmədiyimizi bildiririk. Hərəkətin özü zövq və keçirdiyimiz vaxtın əhəmiyyəti ön plana çıxır.

Verilən misalda, "Dəhlizdə gəzişmək", Mirzəğanın dəhlizdə məqsədsiz, ətrafa baxaraq, ağır addımlarla gəzməsini, düşüncələrinə dalmış halda yalnız hərəkət etməkdən məmnunluq duymasını ifadə edir. Bu mənada, gəzişmək sözü, şəxsin daxili halını, ruh halını da ifadə etmək qabiliyyətinə malikdir.

Beləliklə, "gəzişmək" sözü sadə bir sinonim deyil, "gəzinmək"dən fərqli olaraq, daha çox duyğu və ruh halını əks etdirən, hərəkətin məqsədsizliyini və spontanlığını vurğulayan bir söz kimi təsvir edilə bilər. Bu mənada, lüğətlərdə daha geniş və dəqiq izahı əhəmiyyət kəsb edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz