izahlı lüğət 2 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Gilə – bitkilərin meyvəsinin tərkib hissəsi olan, ümumiyyətlə kiçik ölçülü, yumru və ya oval formalı, şirəli, bir və ya bir neçə toxumlu meyvə hissəciyi. Bu termin, əsasən, üzüm, nar, moruq, qarağat, qoz-fındıq kimi çox toxumlu giləmeyvələrin hər bir hissəsini ifadə etmək üçün istifadə olunur. Hər bir gilənin özünəməxsus quruluşu və dadı vardır və bəzi hallarda ətirli olur.

Lüğətlərdə sadəcə "üzümün, narın və s. meyvələrin hər bir dənəsi" kimi tərifi əks etdirilən "gilə" sözü, əslində, daha geniş bir mənaya malikdir. "Gilə" termini, meyvənin içərisində yerləşən və bütövlükdə meyvənin tərkib hissəsini təşkil edən fərdi hissəcikləri göstərir. Məsələn, üzüm dəstəsindəki hər bir üzüm giləsidir, narın daxilindəki hər bir dənə də gilə adlanır. Beləliklə, "gilə" sözü yalnız "dənə" mənasında deyil, həm də bitki morfologiyasında müəyyən bir quruluşu ifadə edir.

Ədəbiyyatda isə "gilə" sözü bəzən metaforik mənada da işlədilir. Məsələn, gözlərin gilə kimi təsvir olunması, onların kiçikliyinə, parlaqlığına və şirəliliyinə işarə edir. Bu, dilin ifadə imkanlarını genişləndirən və təsvirləri daha canlı edən bir üsuldur.

Qeyd edək ki, botanika elmində "gilə" termini daha dəqiq tərifə malikdir və meyvənin anatomik quruluşuna əsaslanır. Ancaq gündəlik danışıqda bu termin daha geniş mənada – kiçik, şirəli və toxumlu meyvə hissəcikləri üçün istifadə olunur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz