izahlı lüğət 2 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Gizlincə sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "gizlicə" kimi izah olunsa da, daha geniş mənada gizli, sirli, açıqca görünməyən, diqqətdən yayınmış şəkildə baş verən hərəkət və ya hadisəni ifadə edir. Sadəcə "gizlicə"nin sinonimi olmaqdan kənara çıxaraq, gizlincənin özünəməxsus bir kontekstu və duyğusal yükü vardır.

Misal olaraq, verilən "Sonra [qızı] toysuz, gizlincə dəliyə gəlin aparırlar" cümləsində gizlincə sözü, qızın arzusundan kənar, gizli, qadağan olunmuş bir şəkildə aparılmasını vurğulayır. Bu, sadəcə gizli bir aparılma deyil, ədalətsizliyi, zorakılığı və gizlilikdəki pis niyyəti də əks etdirir.

"O səs yenə gizlincə; Dedi: – Ay qəlbi incə!" misalında isə gizlincə, səsin zəif, barely duyulan, amma həssas bir qəlbi dəlicəsinə sarsıdacaq qədər əhəmiyyətli olduğunu bildirir. Bu, gizliliyin məhz bu vəziyyətdə yaratdığı təsir və sirliliyə vurğu edir. Səsin fiziki zəifliyi deyil, onun mənbəyinin gizliliyi və bu gizliliyin yaratdığı effekt önə çıxır.

Beləliklə, gizlincə sözü, sadəcə bir hərəkətin gizli şəkildə yerinə yetirilməsini deyil, həm də bu gizliliyin kontekstindən doğan emosional və mənalı təbəqəni ifadə edir. Bu, həm pis niyyəti, həm də incə, sirli bir duyğunu əks etdirə bilir. Sözün istifadə olunduğu məqama görə, mənası dəyişə bilsə də, əsas mahiyyəti gizlilik və onun yaratdığı təsirin vurğulanmasıdır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz