izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Gizlincə sözü, Azərbaycan dilində gizli, açıqca görünməyən, səssizcə, fərq edilmədən, gizlice, sirr saxlayaraq edilən hərəkət və ya vəziyyəti bildirir. Sözün kökü "gizli" felindən törəmişdir və "-incə" şəkilçisi ilə yumşalmış, incə bir gizlilik hissi ifadə edən bir forma almışdır. Beləliklə, "gizlincə" sadəcə "gizli" olmaqdan daha çox, gizliliyin incə, diqqəti çəkməyən, nəzərə çarpmayan bir tərzdə həyata keçirilməsini vurğulayır.

Sözün istifadəsi məsələsində, "gizlincə" bir hərəkətin tamamilə gizli olduğunu deyil, daha çox onun fərq edilməməyə çalışıldığını və ya qəsdən diqqət çəkməməyə istiqamətləndirildiyini ifadə edir. Bu mənada, "gizli"dən fərqli olaraq, "gizlincə"də bir qədər məkr, hiylə və ya tədbir altında gizlilik mənası da aşkar olur.

Misal olaraq, verilən sitatlardan da göründüyü kimi, "gizlincə" sözü, hadisənin gizli şəkildə, səssizcə baş verdiyini, iştirakçıların diqqətli və ehtiyatlı olduqlarını vurğulayır. "Sonra [qızı] toysuz, gizlincə dəliyə gəlin aparırlar" cümləsində toyun gizlincə, yəni kiminsə xəbəri olmadan, gizlice keçirildiyi təsvir edilir. İkinci misalda isə, "O səs yenə gizlincə..." deyimi səsin çox alçaq, nəzərə çarpmayan səviyyədə olduğunu bildirir.

Ümumiyyətlə, "gizlincə" sözü, dilə incə bir kölgə və sirlilik qataraq, həmin hərəkət və vəziyyətləri daha ədəbi və təsvirli bir şəkildə ifadə etməyə imkan verir. Bu səbəbdən də ədəbiyyatda, xüsusən də roman və hekayələrdə tez-tez istifadə olunur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz