Görməz-bilməz zərfi, bir əməlin həyata keçirilməsində lazımi diqqət və tədqiqatın olmamasını, məsələyə səthi yanaşmanı ifadə edir. Başqa sözlə, görmədən, yaxşı tanımadan, ətraflı öyrənmədən, öncədən araşdırmadan və düşünmədən edilən hərəkətləri və ya qərarları təsvir edir. Bu, təsadüfi və ya düşünülməmiş hərəkətlərin ifadəsidir, nəticələri haqqında əvvəlcədən heç bir məlumatın və ya düşüncənin olmadığını göstərir. Belə hərəkətlərin nəticəsi çox zaman mənfi ola bilər, çünki planlaşdırma və təhlil çatışmazlığı səbəbindən qərarların uğursuzluğa düçar olması ehtimalı artır.
Misal üçün, "O, görməz-bilməz yeni işə başladı və tezliklə peşman oldu" cümləsində "görməz-bilməz" zərfi işə başlamazdan əvvəl lazımi araşdırma aparılmadığını, işin tələbləri və şərtləri haqqında kifayət qədər məlumatın olmadığını bildirir. Bu səbəbdən də uğursuzluq ehtimalı yüksəkdir.
Maraqlı bir məqam odur ki, "görməz-bilməz" ifadəsi həm də müəyyən bir qəsd və ya hiyləgərlik altında gizlədilmiş hərəkətləri ifadə edə bilər. Məsələn, birisi bilərəkdən bir məsələni araşdırmadan qərar qəbul edə bilər ki, bu da onun gizli niyyətlərinin əlaməti ola bilər. Belə hallarda "görməz-bilməz" ifadəsi yalnız səhlənkarlığı deyil, eyni zamanda məsuliyyətsizliyi və ya sui-istifadəni də ifadə edə bilər.
Sözügedən misalda verilən "[Mərcan bəy:] Əlbəttə, insan gərək arvada əvvəlcə aşiq ola, sonra ala" cümləsi görməz-bilməz evlilik qərarlarının nəticələrinə işarə edir. Aşiq olmadan, yaxşı tanımadan evlilik qərarı vermək "görməz-bilməz" bir hərəkət kimi qiymətləndirilə bilər və mənfi nəticələrə səbəb ola bilər.