Öncədən zərfi, qabaqcadan, irəlicədən və əvvəlcədən mənalarını ifadə edir. Bu söz, hər hansı bir hadisənin, əməlin və ya vəziyyətin baş verməsindən, gerçəkləşməsindən əvvəl, zamanca öncəliyini bildirir. Mənşəcə türk dilinə aiddir və "öncə" sözündən törəmədir; "-dən" əlavəsi isə məkana və ya zamana yönəlməni, bir nöqtədən başlanğıcı göstərir.
Lüğətlərdə verilən məna, sözün əsas mənasını əhatə etsə də, istifadə dairəsi daha genişdir. "Öncədən" zərfi, müxtəlif kontekstlərdə fərqli nüanslar daşıya bilər. Məsələn, planlaşdırma, təxmin, xəbərdarlıq və ya tədbir görmə kimi hallarda işlədilə bilər.
Misal üçün: "Öncədən planlaşdırılmış görüşümüz təxirə düşdü." cümləsində, "öncədən" zərfi, görüşün əvvəlcədən planlaşdırıldığını, müəyyən bir vaxt üçün təyin olunduğunu bildirir. Başqa bir misalda: "Yağış yağacağını öncədən bildirmişdilər." cümləsində isə "öncədən" zərfi, yağış haqqında xəbərdarlığın əvvəlcədən verildiyini vurğulayır. Həmçinin, "Öncədən hazırlaşmalısan imtahana." cümləsində isə bir hazırlıq və tədbir görmə mənası daşıyır.
Sirat nümunəsindəki ("…işin bitib-bitməyəcəyini öncədən bilmək istəyirdi") istifadədə isə "öncədən" zərfi, hadisənin gələcək nəticəsini proqnozlaşdırmaq, təxmin etmək istəyini ifadə edir. Yəni, hadisənin baş verməsindən əvvəl onun nəticəsi haqqında bir fikir yürütmək cəhdini göstərir.
Beləliklə, "öncədən" zərfinin mənası sadəcə "qabaqcadan" olmaqla məhdudlaşmır. O, müəyyən bir əməlin vaxtından əvvəl baş verməsini, planlaşdırılmasını, proqnozlaşdırılmasını və ya xəbərdarlıq edilməsini ifadə edən daha geniş bir məna kəsb edir. Kontekstdən asılı olaraq, nüansları dəyişə bilsə də, əsas mənası həmişə zamana görə öncəliyə işarə edir.