Günəşsiz sifəti, əsasən, günəş işığının olmaması vəziyyətini ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "günəş olmayan, işıq olmayan, qaranlıq" kimi tərifə rast gəlsək də, mənanı daha dolğun şəkildə anlamaq üçün bəzi nüansları əlavə etmək lazımdır. Günəşsiz, həm fiziki, həm də metaforik mənada istifadə oluna bilər.
Fiziki mənada, günəşsiz sözü bir ərazinin, məkanın və ya vaxtın günəş işığından məhrum olduğunu bildirir. Məsələn, "günəşsiz hava" ifadəsi buludlu, qaranlıq, günəşin görünmədiyi bir havanı təsvir edir. "Günəşsiz zirzəmi" isə günəş işığının heç bir şəkildə daxil olmadığı, qaranlıq və rütubətli bir zirzəmini ifadə edir. Bu mənada günəşsiz sözü "qaranlıq", "işıqsız", "qürub", "gün batımı" kimi sözlərlə sinonim ola bilər.
Metaforik mənada isə günəşsiz, daha çox insan həyatının və ya əhval-ruhiyyəsinin müəyyən bir vəziyyətini təsvir etmək üçün istifadə olunur. Məsələn, "günəşsiz bir həyat" ifadəsi ümidsiz, sevincsiz, xoşbəxtlikdən uzaq, melanxolik bir həyatı ifadə edə bilər. Bu mənada, "kədərli", "məyus", "ümidsiz" kimi sözlər onun sinonimi ola bilər. Günəş, həyatımızda enerji, istilik, ümid və sevinc mənbəyidir; buna görə də günəşsiz olmaq, bu müsbət keyfiyyətlərin olmaması deməkdir. Bu isə insanda ruh düşkünlüyü, tənha əhval-ruhiyyə, ümidsizlik yarada bilər.
Beləliklə, günəşsiz sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişsə də, əsasında günəş işığının olmaması və bu vəziyyətin yaratdığı təsiri əks etdirir. Həm fiziki gerçəkliyi, həm də emosional vəziyyəti təsvir etmək üçün istifadə oluna bilər.