Güzəran (fars. گزران) sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir termin olub, bir insanın və ya qrupun maddi və mənəvi vəziyyətini, həyat tərzinin keyfiyyətini əks etdirir. Sadəcə "yaşayış" demək deyil, daha çox həyatın gedişatını, gündəlik ehtiyacların ödənilmə səviyyəsini, rahatlıq və təminat dərəcəsini ifadə edir. "Dolanacaq" sözü ilə sinonim olsa da, güzəran daha geniş məna kəsb edir və həyatın təkcə maddi tərəfini deyil, mənəvi rahatlığı, rifahı da əhatə edir.
Məsələn, "yaxşı güzəranı var" deyəndə yalnız insanın var-dövlətini yox, eyni zamanda ruhi rahatlığını, sağlamlığını və ümumi həyat keyfiyyətini nəzərdə tuturuq. Əksinə, "çətin güzəranı var" ifadəsi maddi çətinliklərin yanında, stress, narahatlıq və həyatda qarşılaşdığı problemləri də əhatə edir. Beləliklə, güzəran sözü həyatın dinamik və çoxşaxəli təsvirini verməyə imkan verir.
Səlimin məktəbdəki güzəranının gözəl keçməməsi, onun təhsil prosesindəki çətinliklərini, sosial uyğunlaşma problemlərini, bəlkə də maddi sıxıntıları və ya mənəvi narahatlıqlarını əks etdirə bilər. Bu, sadəcə fiziki olaraq məktəbdə olmasını deyil, həm də onun oradakı həyatının keyfiyyətini, ümumi təcrübəsini ifadə edir.
Qısacası, güzəran sözü, sadə bir "yaşayış" ifadəsindən daha dərin və çoxcəhətli bir məna daşıyaraq, insanın həyatının ümumi vəziyyətinin kompleks bir təsvirini verir. Bu sözün istifadəsi həm də danışanın həmin vəziyyətə dair münasibətini, qiymətləndirməsini əks etdirə bilər.