izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Haqq1 [ər.] Sifət olaraq "haqq" sözü, ədalətə, doğruluğa, düzgünlüyə, həqiqətə və əslliyə istinad edir. Sadəcə "doğru" olmaqdan daha geniş bir məna kəsb edərək, əxlaqi və mənəvi bir ölçüdə də qiymətləndirilir. "Haqq yolunda olmaq", "haqq söz demək" kimi ifadələrdə bu mənəvi tərəf daha aydın görünür. Yalan və ədalətsizliyin əksinə duran bir anlayışdır. Bu mənada "haqq" yalnız faktiki doğruluğu deyil, həm də ədaləti, vicdanı və mənəvi doğruluğu əhatə edir.

Bir çox mədəniyyətdə, xüsusən də İslam mədəniyyətində "haqq" daha da geniş bir məna daşıyır. Bu mənada "haqq", Allahın ədaləti, ilahi həqiqət və kainatın əsas qanunlarını ifadə edir. Bu, yalnız insan həyatına aid olan doğruluq deyil, kainatın özünün əsasını təşkil edən bir prinsipi təmsil edir. "Haqq yolunda olmaq" ifadəsi bu ilahi həqiqətə uyğun yaşamağı ifadə edir.

Ədəbiyyatda "haqq" sözü tez-tez poetik bir alət kimi istifadə olunur. Misal olaraq, verilən beytdə ("Nahaq söz od vurar qəlbə, fəqət haqq söz keçər daşdan") "haqq söz"ün gücü və təsiri vurğulanır. Nahaq sözün qəlbi yandırması ilə müqayisədə, haqq sözün hətta daşı belə deşmə gücünə malik olduğu ifadə edilir. Bu, haqqın gücünün, təsir gücünün və davamlılığının poetik bir təsviridir.

Nəticə etibarilə, "haqq" sadə bir sinonimlə əvəz edilə bilməyən, çox qatlı və zəngin bir mənaya malik bir sözdür. Həm faktiki doğruluğu, həm də əxlaqi və mənəvi düzgünlüyü, hətta ilahi həqiqəti əhatə edir. Bu sözün dərinliyi onun uzun tarixi və müxtəlif mədəniyyətlərdəki təfsirlərindən irəli gəlir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz