Hay-küysüz: Zərf. Bu söz, hər hansı bir fəaliyyətin, hərəkətin və ya hadisənin səs-küy, qarışıqlıq, çaşqınlıq və ya digər narahatlıqverici amillər olmadan, sakit və səssiz şəkildə baş verməsini bildirir. Sözün mənası, həm fiziki səsin olmamasını, həm də ətrafdakılarda narahatlığa səbəb ola biləcək hər hansı bir fəaliyyətin olmamasını əhatə edir.
Daha geniş mənada, "hay-küysüz" ifadəsi, bir işin gizlicə, diqqət çəkmədən, fərq edilmədən aparılmasını da ifadə edə bilər. Məsələn, birinin hay-küysüz bir şəkildə evdən çıxması, heç kimin onun getdiyini görmədən və ya eşitmədən getməsini bildirir. Bu, həm də insanın öz hərəkətlərinə nəzarət edə bilməsi, ehtiyatlı və diqqətli olması ilə də əlaqələndirilə bilər.
Sinonim olaraq "səssizcə", "sakitcə", "əhəmiyyətsizcə", "fərqsizcə", "sükutla", "gizlicə" və "diqqətsizcə" kimi sözlərdən istifadə edilə bilər, lakin hər birinin öz xüsusiyyətləri vardır. Məsələn, "gizlicə" mənası daha çox gizlilik üstündə qurulub, "hay-küysüz" isə səs-küyün olmaması üzərində.
Etimoloji baxımdan, "hay-küysüz" sözü, "hay-küy" sözündən əmələ gəlmiş mürəkkəb bir söz olub, "hay-küy"ün əksini ifadə edir. "Hay-küy" sözü özü də bir çox səslərin və qarışıqlığın bir yerə toplanmasını bildirir. Beləliklə, "hay-küysüz" sözü, bu qarışıqlığın, səs-küyün olmamasını, sakitliyi vurğulayır.