Hesabsız sözü Azərbaycan dilində əsasən "həddən artıq çoxluq", "sayı-hesabı olmayan çoxluq" mənasında işlənir. Bu, sadəcə olaraq "çox" demək deyil; ədədi ifadə etmənin mümkün olmadığı, təsəvvür qabiliyyətini aşan bir çoxluğu ifadə edir. Belə çoxluq o qədər böyükdür ki, onu saymaq mümkün deyil, hətta təxmini rəqəmlərlə ifadə etmək də çətindir. Misal üçün, "səmada hesabsız ulduzlar var" deyəndə, səmada olan ulduzların sonsuzluğuna, sayının bizim anlayışımızın çərçivəsindən kənara çıxmasına işarə edilir.
Lüğətlərdə qeyd edilən "dəhşətli, qüvvətli" mənaları isə "hesabsız" sözünün kontekstə bağlı olaraq əlavə bir çalar əldə etməsini göstərir. "Hesabsız ləşker" ifadəsi sadəcə çoxlu ləşkəri deyil, həm də güclü, qorxulu, təhlükəli bir ordunu, özünün sayı ilə təəccüb və qorxu doğuran bir qüvvəni təsvir edir. Bu halda "hesabsız" sözü yalnız miqdarı deyil, həm də bu miqdarın yaratdığı təsiri, onun təsir qüvvəsini ifadə edir.
Sözün "Şimaldan düz şərqə yürüş edirlər" cümləsindəki istifadəsi də maraqlıdır. Bu cümlədə "hesabsız" sözü olmasa da, "hesabsız ləşker" ifadəsinin yaratdığı təsirə əsasən, yürüşün böyüklüyü, genişliyi, qüvvəti və hətta təhlükəsi tamamilə aydın olur. Yəni, "hesabsız" sözü mətnin ümumi duyğusunu və rəngini dəyişdirir, onu daha təsirli və dramatik edir.
Nəticə etibarilə, "hesabsız" sözü sadə bir miqdar ifadəsi olmaqdan çox, kontekstə görə müxtəlif çalarlar qazanan, həm miqdarı, həm də keyfiyyəti, hətta hissi təsiri əks etdirən zəngin bir söz hesab edilə bilər.