Heysiyyətsiz sifəti, əsasən bir insanın mənəvi keyfiyyətlərinin olmamasını, yaxud çox aşağı səviyyədə olmasını ifadə edir. Bu söz, fərdin özünə hörmətinin, şərəf hissinin, ləyaqətinin tamamilə itdiyini və ya heç olmamışlığını göstərir. Heysiyyətsiz insan özünə və ətrafındakılara hörmətsizlik edir, əxlaqsız hərəkətlərə əl atır və cəmiyyət tərəfindən rədd edilə biləcək davranışlar nümayiş etdirir.
Heysiyyətsizliyin dərəcəsi insanlara görə fərqli ola bilər. Bəzən sadəcə olaraq bir səhv, yanlış hərəkət, başqasına qarşı edilən kiçik bir ədalətsizlik də belə bir təsvirə gətirib çıxara bilər. Lakin daha çox hallarda heysiyyətsizlik, əxlaqsızlıq, qəddarlıq, yalançılıq, xəyanət kimi ağır əxlaqi pozuntuları əhatə edir. Heysiyyətsiz adlandırılan insanlar, cəmiyyət qarşısında məsuliyyətsiz hərəkətlər edərək, özlərinin və ya başqalarının haqlarını pozurlar. Bu insanlara etibar etmək çətin, onlarla əlaqə qurmaq isə istənməz hal alır.
Sözün mənasına əlavə olaraq, “heysiyyətsiz” ifadəsi şərəfsiz, alçaq, namərd, rəzil kimi sinonimlərlə də əvəz oluna bilər. Ancaq bu sözlərin hamısı eyni mənaya malik deyil. Məsələn, “alçaq” daha çox sosial vəziyyətlə əlaqəli ola bilsə də, "heysiyyətsiz" daha çox mənəvi və əxlaqi tərəfləri vurğulayır. Fərmanın mələyin heysiyyətsiz bir insan olduğunu düşünməsi, mələyin həmin şəxsin əxlaqına, davranışlarına və ümumi olaraq mənəvi keyfiyyətlərinə dair mənfi bir qənaətə gəldiyini göstərir.
Nəticə etibarilə, "heysiyyətsiz" sözü sadəcə olaraq bir təhqir deyil, bir insanın mənəvi və əxlaqi tərəflərini dəyərləndirmək üçün istifadə olunan ciddi bir ifadədir. Bu sözün istifadəsi zamanı diqqətli olmaq və onu yalnız lazımi hallarda tətbiq etmək vacibdir.