izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Həqq sözü Azərbaycan dilində çoxşaxəli və dərin mənalı bir termindir. Lüğətlərdə əsasən "haqq2" mənasına istinad edilir, lakin bu, onun bütün mənalarını tam əhatə etmir. "Həqq" sadəcə "haqq" sözünün sinonimi deyil, daha çox ilahi ədalət, doğruluq, həqiqət və əsl varlığın təcəssümüdür.

Birinci və ən geniş mənası, ilahi ədalətdoğruluqdur. Bu mənada həqq, Allah tərəfindən qoyulmuş qanunlar, əxlaqi prinsiplər və kainatın əsasını təşkil edən ədalət sistemidir. Hər kəsin əməllərinin nəticəsinin görməsi, yaxşılığın mükafatlandırılması və pisliyin cəzalandırılması kimi anlayışlar bu mənaya daxildir. Rəsulun misalında olduğu kimi, "həqdən dilək diləmək" ilahi ədalətdən, Allahdan kömək və müraciət deməkdir.

İkinci mənası, həqiqətgerçəklikdir. Bu, zahiri görünüşün arxasındakı əsl mahiyyət, aldadıcı görünüşlərdən təmizlənmiş doğru və dəqiq məlumat deməkdir. Həqiqətin axtarışı, həqq yolunun izlənməsi kimi anlayışlar bu mənaya aiddir.

Üçüncü mənası, hüquqədalətdir. Bu mənada həqq, insanın qanuni hüquqları, haqqı, ədalətli davranış tələbi deməkdir. Birinin hüquqlarının pozulması "həqqi tapdalmaq" kimi ifadələrdə öz əksini tapır.

Nəhayət, "həqq" sözü bəzi kontekstlərdə sədaqətvicdan mənalarında da işlənə bilər. Bir şeyə həqq qoymaq, ona sədaqətlə yanaşmaq, vicdanla davranmaq deməkdir.

Rəsulun şeir parçasında istifadə olunan "həqq" sözü, yuxarıda sadalanmış mənaları özündə birləşdirir. O, Allahdan dilək diləyir və Allahın ədalətinə, həqiqətinə inanır. Allahın ona verdiyi "murad", onun həqq yolunda olduğunu, əməllərinin mükafatlandırıldığını göstərir. Beləliklə, "həqq" sözü şeirdə həm ilahi ədaləti, həm də insanın öz həqiqətinə nail olmasını simvolizə edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz