izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Hənir sözü Azərbaycan dilində yavaş, zəif, demək olar ki, eşidilməz səsi ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "yavaş səs" kimi tərif olunsa da, hənirin mənası daha çox duyğu və təsvirlə zəngindir. Bu, sadəcə səs deyil, bir növ gizli, susqun, nəzərə çarpmayan, amma varlığını hiss etdirən bir səsdir. Sanki bir şeyin əsərini, izini, pıçıldayışını eşidirsiz.

M.Arazın misalında olduğu kimi, "Bir hənir yox oldu yol qırağından…" ifadəsi, ağacın yıxılmasının yaratdığı səsin deyil, daha çox ağacın özünün, varlığının, yol kənarındakı mövcudluğunun səssizcə yox olmasının təsvirini verir. Yəni, hənir burada yalnız səs deyil, həm də bir varlığın yox olmasının, silinməsinin simvoludur. Ağacın yıxılması səsi kəskin və güclü ola bilər, amma onun yox olması, səssizcə yox olması hənir kimi yavaşca, əsərsiz, tədricən baş vermişdir.

Hənir, həmçinin bir şeyin tamamən yox olmasının əvvəlki son mərhələsini də ifadə edə bilər. Sanki bir şeyin son nəfəsi, son pıçıldayışı kimi... Bu səs, bir qədər kədərli, melanxolik bir duyğu daşıyır. Hənir, qəfil səslərdən fərqli olaraq, sakitliyi və sükutu özündə əks etdirir, amma eyni zamanda, bu sakitliyin arxasında gizlənən bir varlığın, bir hadisənin izini də qoyur.

Beləliklə, "hənir" sözünün mənası, sadəcə "yavaş səs"dən daha genişdir. O, bir təsviri, duyğu dolu, semantik cəhətdən zəngin bir sözdür ki, müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalar kəsb edə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz