Hərəm sözü ərəb mənşəli olub, qədim dövrlərdə sadəcə olaraq "arvad" və ya "zövcə" mənasında işlənmişdir. Lüğətlərdə verilən bu qısa izah, sözün tarixi və mədəni kontekstini tam əks etdirmir.
İslam öncəsi və erkən İslam dövründə "hərəm" sözü bir kişinin bütün arvadlarını və konkubinlərini (qanuni olmayan əlaqədə olduğu qadınlar) ifadə edirdi. Bu, sadəcə bir neçə qadının bir yerdə yaşaması deyil, əsasən kişinin ailəsindəki qadınların və onların xidmətçilərinin yaşadığı, kişinin nəzarəti altındakı bir məkana aid idi. Bu məkan həm də kişi üçün müəyyən bir qadağanlıq zonasını təmsil edirdi; həmin yerə yalnız icazə verilmiş şəxslərin girməsinə yol verilirdi.
Sonrakı dövrlərdə, xüsusilə də Osmanlı imperiyası dövründə, "hərəm" sözü daha geniş mənada, sultan və ya başqa yüksək rütbəli şəxslərin qadınları, konkubinləri, xidmətçiləri və nökərlərinin yaşadığı, lüks saray kompleksi mənasını da qazandı. Bu mənada hərəm, siyasi gücün, sərvətin və gizlinin simvolu kimi qəbul edilirdi. Hərəmin daxili dünyası, intriqaları, müharibələri və siyasi oyunları ədəbiyyat və sənətdə tez-tez mövzu olmuşdur.
Qeyd edilən misal cümlədə ("Qəbir torpaqla örtülmədən əvvəl xaqan, onun hərəmi və dayə gəldi") sözün köhnə, daha sadə mənası – "arvad" mənası işlədilib. Lakin cümlənin konteksti nəzərə alınaraq, xaqanın hərəminin yalnız arvadı deyil, həm də yaxın qohumları, xidmətçiləri və ya konkubinləri də daxil ola bilərdi.